طی روزهای اخیر بحث در مورد بالن های سرکش جاسوسی و ورود آنها به حریم هوایی ایالات متحده به تیتر اول اخبار این کشور تبدیل شده است. به‌گزارش کاخ سفید در تاریخ ۱۷ بهمن، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در جمع خبرنگاران گفت: من به وزارت دفاع گفتم که قصد دارم به محض یافتن شرایط مناسب، آنها را منهدم کنم.
از ژانویه ۲۰۲۳ تاکنون، نیروی هوایی ایالات متحده چهار شیء مشکوک را در ارتفاع بالا ساقط کرده‌اند. از آنجاکه این اشیاء پرنده در آسمان‌های آلاسکا، کانادا و ۴۸ ایالت پایین‌تر مشاهده شده‌اند، این سوال مطرح شده که چگونه کار می‌کنند و قادر به انجام چه ماموریتی هستند.
به‌گفته خبرنگار PBS، مرز هوایی بین‌المللی تا ارتفاع 100 کیلومتری برقرار بوده و هر بالونی که در این محدوده پرواز کند، درون قلمرو قرار می‌گیرد. این بدان معنی است که بالون های جاسوسی که بر فراز آسمان آمریکای شمالی و دیگر مناطق مشاهده شده‌اند، بدون شک حاکمیت ارضی ملی را نقض می‌کنند.
بوید در ادامه تحلیل خود می‌گوید:البته بالن های جاسوسی تهدید خاصی را برای ایالات متحده ایجاد نمی‌کنند، تصور می‌کنم چین صرفا قصد دارد عملکرد آنها را از این طریق آزمایش کند.
بااین‌حال، فارغ از هدف و نیت چین، بد نیست نگاهی به این ابزارهای جاسوسی بیندازیم تا به چشم‌انداز بهتری از ماموریت های آنها دست پیدا کنیم.
تاریخچه بالن ها، از ماموریت نظارتی تا جاسوسی
بالن‌ها برای قرن‌ها، بخشی از تاریخ بشر بوده‌اند. اگرچه آنها در ابتدا وسایلی تزئینی و ماحصل خلاقیت بودند، اما پس از مدت کوتاهی به بخش جدایی‌ناپذیر جنگ‌ها تبدیل شدند. بالن‌ها اولین وسایل برای اجرای نبردهای هوایی بودند که به ارتش‌ها کمک می‌کردند تا میدان نبرد را رصد کننند. یک بالن را می‌توان به‌همراه دیده‌بان به هوا فرستاد تا ابعاد، حرکت و موارد دیگر پیاده‌نظام را شناسایی کند. سپس این اطلاعات با استفاده از روش‌های مختلف سیگنال‌دهی به فرماندهان زمینی ارسال می‌شد.
پس از آن، بالن های بدون سرنشین در دوره سلسله هان چین، خود به‌عنوان وسیله‌ای برای ارسال سیگنال مورد استفاده قرار گرفتند. آنها اغلب برای صدور هشدار به هنگ‌های دور از خطر یا فراخوانی برای پشتیبانی در خلال عقب‌نشینی به‌کار گرفته می‌شدند. در طول جنگ داخلی ایالات متحده، بالن‌ها برای پشتیبانی از عملیات نقشه‌برداری، به‌عنوان ابزاری جهت جمع‌آوری اطلاعات در مورد جنبش کنفدراسیون و حتی به‌عنوان یک موقعیت دیده‌بانی برای هدایت آتش توپخانه، مستقر شده بودند.
با گذشت سال‌ها، بالن‌ها هم‌چنان به‌عنوان یک دارایی ارزشمند و توپوگرافی مهم برای استفاده نظامی و غیرنظامی باقی ماندند تا اینکه ظهور هواپیماهای مدرن، این نقش‌ها را برعهده گرفت. اگرچه زپلین‌های آلمانی در طول جنگ جهانی اول به‌عنوان بمب‌افکن مورد استفاده قرار گرفتند؛ در جنگ جهانی دوم، نیروی دریایی آمریکا و نیروی هوایی بریتانیا از بالن‌ها برای شکار زیردریایی‌ها و حملات موشکی بهره گرفتند. حتی با ادامه پیشرفت فناوری هواپیما، چیزی از ارزش بالن ها برای استفاده در زرادخانه جنگ و جمع‌آوری اطلاعات از بسیاری کشورها کم نشد.
محدودیت شعاع حرکتی، اما قابلیت‌های فراوان
توانایی ناوبری بالن ها در مقایسه با هواپیما به‌میزان قابل توجهی محدود است. بالن ها عمدتا توسط جریان‌های باد حمل می‌شوند و می‌توانند تا ارتفاع ۱۰۰ هزار فوتی از سطح زمین بالا رفته و در حالی‌که بی‌صدا در امتداد حرکت می‌کنند، آنها را دقیقا در داخل استراتوسفر قرار می‌دهند. بااین‌حال، برخی از بالن‌ها قادر هستند توانایی ناوبری محدودی برای تغییر مسیر و سواحل در امتداد جریان‌های باد مطلوب داشته باشند.
بااین‌وجود، بالن استراتوسفر معمولی با در نظر گرفتن الگوهای آب‌وهوایی غالب، به‌منظور هدایت دستگاه به‌سمت محل هدف پرتاب می‌شود. در صورتی‌که الگوها تغییر کند، راهی برای تغییر مسیر ابزار وجود ندارد.
از کمبودها که بگذریم، قابلیت بارگذاری، یکی از مزایای بزرگ بالن‌ها است. این ابزار می‌توانند ماه‌ها بدون سوخت‌گیری یا تعمیر در آسمان باقی بمانند. با استفاده از انرژی خورشیدی، بالن‌ها را می‌توان برای ارائه تصاویر هوایی، افزودن تشخیص رادار یا حمل تجهیزات ارتباطی در موقعیت رو به جلو که به‌طور چشم‌گیری قابلیت جمع‌آوری داده را ارتقا می‌دهد، مجهز کرد.
اگرچه تصویربرداری مستقیم از هوا به‌طور معمول به‌عنوان یک عملیات ماهواره‌ای تلقی می‌شود، اما نزدیک‌تر کردن تجهیزات به زمین می‌تواند وضوح تصویر را با فناوری یکسان بهبود ببخشد. اما جایی که بالن ها را به ابزار ترسناکی تبدیل می‌کند، در حوزه سیستم‌های تسلیحاتی است. خوشبختانه هیچ مدرکی وجود ندارد که تایید کند این مورد، ماموریت اخیر بالن های جاسوسی بوده است.
بالن های مدرن بیش از آنکه جاسوسی باشند، برای ماموریت های آب‌وهوایی استفاده می‌شوند
در حالی که پتناگون به بررسی کاربردهای بالقوه سودمند و مدرن فناوری بالن ادامه می‌دهد، استفاده از آنها برای اهداف نظامی، در اولویت نیست. امروزه بالن های هواشناسی در استراتوسفر امروزی بسیار بیش‌تر از هر نوع ابزار جاسوسی یا سلاح‌های مخوف جنگی رایج هستند.
امروزه صدها بالن هواشناسی، روزانه در سراسر جهان استقرار دارند. به‌گزارش سرویس ملی هواشناسی آمریکا، هر روز ۹۲ بالن در سراسر این کشور استفاده می‌شوند. داده‌های ارسال شده توسط ابزار رادیوسوند بر روی بالن های هواشناسی برای پیش‌بینی دقیق وضعیت آب‌وهوا بسیار مهم هستند. برای دو بار در روز، خدمات هواشناسی در سراسر جهان، ناوگانی از بالن‌های لاتکس یا نئوپرن را به‌کار می‌گیرند که تا ارتفاع ۱۰۰ هزار فوتی بالا رفته و می‌توانند در طول یک سفر معمولی دو ساعته، مساحت ۲۰۰ کیلومتری را طی کنند.
این بالن ها در مقایسه با فناوری جاسوسی که این روزها از آن صحبت می‌شود، بسیار ابتدایی هستند. این ابزارها دارای ویژگی‌های برقی یا پوسته‌ای نیستند که بتواند پروازهای فراتر از ظرفیت محدود خود را تحمل کند. بااین‌حال، اطلاعات جمع‌آوری شده توسط آنها برای بسیاری از مردم ضروری است. داده‌های فشار، جریان باد و رطوبتی که از استراتوسفر بازگردانده می‌شود به افراد کمک می‌کند تا براساس آن برنامه‌ریزی روزانه داشته باشند و ابزارهایی را در اختیار سازمان‌های دولتی قرار می‌دهند که برای آماده‌سازی و کاهش آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی، مانند طوفان، آتش‌سوزی یا کولاک قابل اتکا هستند.
227227