شناخت انواع دودکش و کلاهک دودکش امری بسیار حیاتی است که نیاز است عموم مردم از آن آگاه باشند. ما پیشتر در مقاله ای تحت عنوان به صورت مختصر به بیان نکاتی در خصوص اهمیت دودکش و نیز کلاهک دودکش پرداختیم. اما در این مقاله سعی داریم تا مقداری بیشتر در خصوص انواع دودکش و نیز کاربردها و ویژگیهای های مثبت و منفی هر یک کطالبی را با شما به اشتراک بگذاریم.
شناخت انواع دودکش
کانالی عمدتا فلزی و سیمانی می باشد که به عنوان رابط دودکش بین وسایل گاز سوز و دودکش ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد و محصولات احتراق را به خارج از ساختمان هدایت می کند. دودکش ها دارای انواع متعددی هستند که در یک دسته بندی کلی می توان آنها را در موارد زیر خلاصه نمود :
- دودکش آکاردئونی
- دودکش استیل
- دودکش سیمانی
- دودکش آهنی (گالوانیزه)
- دودکش دو جداره
- دودکش pvc
همانطور که پیشتر در مقاله اشاره نمودیم، معمولا با توجه به اینکه این احتمال وجود دارد که لوله به مرور زمان و به دلیل عرق نمودن دچار پوسیدگی شود و این پوسیدگی منجر به سوراخ شدن لوله و در نهایت نشت منواکسید کربن گردد، بهترین نوع لوله رابط دودکش بین وسایل گاز سوز و دودکش ساختمان لوله استیل (دودکش استیل) می‌باشد، زیرا احتمال پوسیدگی در این لوله‌ها بسیار ناچیز است. در ادامه و جهت آشنایی شما با انواع دودکش، توضیحات مختصری را در خصوص هر یک بیان خواهیم کرد.
دودکش آکاردئونی
لوله دودکش‌های آکاردئونی به جهت انعطاف پذیری بالا، مورد توجه و تقاضای عموم مردم قرار دارد. جنس این لوله‌ها از آلومینیوم است و دارای ضخامت و دوام پایینی است. پیشتر به این موضوع اشاره کردیم که لوله‌های رابط که به صورت آکاردئونی (فنری) هستند، به دلیل نوع ساختاری که در تولید آنها لحاظ گردیده است، احتمال نشت منو اکسید کربن را به محیطی که در آنجا وسایل گازسوز نصب است را بسیار زیاد می‌کند. توصیه اکید این است که به هیچ عنوان از لوله رابط دودکش آکاردئونی برای وسایل گازسوز استفاده نکنید، زیرا این نوع از دودکش فقط برای انتقال هوا مناسب می باشد.
دودکش استیل
این نوع از لوله‌های دودکش عموما برای نصب پکیج‌های شوفاژ مورد استفاده قرار می‌گیرند و در نوع استیل خالص و ورق آهن با روکش استیل در بازار وجود دارد. بهترین نوع این دودکش لوله دودکش استیل خالص با درزبندی جوش می‌باشد.
عمدتا برای فضاهای باز یا مکان‌های که رطوبت زیاد دارند از این لوله رابط دودکش استفاده می‌شود.
دودکش سیمانی
دودکش سیمانی دودکشی است که از مواد نسوختنی از جنس‌های سیمان یا آزبست ساخته می‌شود. اتصال لوله‌ها از نوع نر و ماده می‌باشد و قسمت پایین دودکش سیمانی باید ۳۰ سانتیمتر در داخل اتصال قرار گیرد و درزبندی شود. برخی مواقع ممکن است بخاطر اینکه درزبندی به طور کامل صورت بگیرد، نیاز باشد تا با گچ و یا ترکیب خاک و گپ محل اتصال لوله ها (محل درز) به طور کامل پوشانده شود.
دودکش آهنی (دودکش گالوانیزه)
دودکش آهنی که از ورق گالوانیزه درست می‌شود، یکی از قدیمی ترین نوع دودکشی هایی است که از گذشته تا به حال وجود داشته و مورد استفاده قرار می گیرد، شاید بتوان گفت که این نوع از دودکش، نسبت به سایر دودکش ها بیشترین مورد استفاده را دارد. عمدتا از این نوع رابط دودکش در مکان‌های که رطوبت کم و محصولاتی گازسوز از قبیل بخاری یا ابگرمکن که داخل ساختمان نصب می‌شود می‌توان استفاده کرد.
دودکش دو جداره
زمانی که وسایل گازسوز با محفظه احتراق بسته مورد استفاده قرار بگیرند، عمدتا از دودکش دو جداره استفاده می گردد. به بیانی ساده این نوع از دودکش‌ها در محصولات گازسوز با محفظه احتراق بسته مورد استفاده قرار می گیرند . از لحاظ ایمنی این نوع دودکش ها در قیاس با سایر دودکش ها، در سطح بسیار بالایی قرار دارد. به بیانی این نوع دودکش دارای ایمنی بسیار بالایی است.
کارکرد این نوع از دودکش به این صورت است که دود حاصل از احتراق را به وسیله لوله سایز 6 به بیرون هدایت می‌شود و اکسیژن مورد نیاز برای احتراق را به وسیله لوله سایز 10 به داخل محفظه احتراق هدایت می‌کند. عمدتا از این لوله رابط دودکش برای پکیج یا ابگرمکن های فن دار استفاده می‌شود.
دودکش pvc
دودکش pvc به عنوان یکی دیگر از انواع لوله رابط دودکش، تنها برای پکیج‌های کندانس استفاده می‌شود، زیرا دمای دود حاصل از احتراق در این نوع از پکیج‌ها بسیار پایین است و گرما آسیبی به آن نمی رساند.
اهمیت کلاهک دودکش
وجود کلاهک دودکش برای حفظ ایمنی ساختمان ها اعم از تجاری و مسکونی مهم و ضروری می باشد. بدون وجود کلاهک ، کار سیستم دودکش ممکن است با مشکل مواجه شود. در این صورت دودی که توسط دستگاه های گازسوز تولید می شود؛ به درستی از ساختمان خارج نشده و ممکن است باعث مشکلات تنفسی یا خستگی شود. علاوه بر آن، امکان مشکلاتی مانند آتش سوزی نیز وجود دارد.
کلاهک دودکش در واقع همان محافظی است که از ساختمان و ساکنان آن در برابر چنین آسیب‌هایی محافظت کرده و از لوله های دودکش نیز در برابر تخریب و دیگر مشکلات این چنینی محافظت می نماید. وجود کلاهک تضمین می کند که فرآیند خروج دود از ساختمان به نحو احسنت انجام شود و سیستم دودکش کار خود را به بهترین نحو انجام دهد.
شکل های مختلف کلاهک های دودکش
با توجه به این نکته که کلاهک های دودکش در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند طبیعی است که انواع مختلف و متنوعی از این کلاهک ها وجود داشته باشد. معیارهای مختلفی برای دسته بندی انواع کلاهک های دودکش وجود دارد یکی از مهمترین معیارها برای اینکار شکل ظاهری کلاهک ها می باشد.
کلاهک دودکش از نظر شکل به دو دسته اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از کلاهک گرد و چهارگوش. کلاهک های دودکش گرد در مقایسه با کلاهک های چهارگوش قدیمی تر بوده و در حال حاضر نیز بسیار پر استفاده تر می باشند. کلاه های چهارگوش که سطح مقطعی به شکل مربع دارند معمولا برای موتورخانه ها، شومینه ها یا بخاری های گازی مورد استفاده قرار می گیرند.
مدل های مختلف کلاهک دودکش
در زمان های قدیم تعداد مدل های کلاهک های دودکش خیلی محدود بود؛ اما امروزه کلاهک ها در انواع مدل‌های متنوع و مختلفی تولید می شوند که هر یک از این مدل ها کاربرد ها و ویژگی های خاص خود را دارد. هر یک از این مدل ها تعدادی زیر مجموعه نیز دارد که در خصوصیات جزئی تر با هم تفاوت دارند.در این بخش قصد داریم تا انواع مدل های مختلف کلاهک های دور را به شما معرفی نماییم.
معروف ترین و پر استفاده ترین مدل های کلاهک دودکش را می توان در سه دسته جای داد که عبارتند از: کلاهک دودکش طرح اچ، پره ای و طرح چینی. در ادامه نگاهی کوتاه به هر یک از این سه مدل خواهیم داشت.
طرح چینی
کلاهک دودکش طرح چینی به طور معمول به صورت استوانه یا مکعبی تو خالی از جنس آهن، گالوانیزه، آلومینیوم یا استیل می باشد. این نوع کلاهک ها می توانند با هر ارتفاع و قطری بنا به خواست و نیاز مشتری ساخته شوند. ضخامت ورق مورد استفاده برای ساخت آن نیز قابل تغییر می باشد. سرِ این کلاهک ها شبیه به کلاه های چینی طراحی شده و برای همین است که به آن کلاهک دودکش چینی می گویند. این نوع کلاهک نیز مانند انواع دیگر در دو نوع گرد و چهار گوش تولید می شود.
کلاهک دودکش طرح اچ که شکل ظاهری آن ها مشابه حرف H انگلیسی می باشد. این مدل کلاهک ها خود به دو دسته تقسیم می شوند. دسته اول کلاهک های طرح اچ گرد و دسته دوم طرح اچ چهار گوش.
کلاهک های طرح اچ گرد را قدیمی‌ترین و اولین نوع کلاهک دودکش میدانند. تمام مقاطع این نوع از کلاهک های دودکش به شکل دایره ای می باشد. همه اجزای این کلاهک دودکش باید سطح مقطعی برابر با دیگر بخش های سیستم دودکش داشته باشند چرا که در صورتی که این کلاهک کوچک تر یا بزرگ تر انتخاب شود قادر به درست انجام دادن کار خود نخواهد بود.
کلاهک دودکش طرح اچ چهارگوش دارای سطح مقطعی به شکل مربع می باشد. انتخاب دقیق ابعاد این نوع کلاهک نیز در کیفیت جریان مکش دود و آلاینده ها حائز اهمیت می باشد. هر چه ابعاد این کلاهک بزرگ تر باشد؛ ضخامت ورق آهنی لازم برای ساخت آن نیز باید به همان نسبت بیشتر باشد. در صورتی که برای ساخت آن از ورق ضخیم استفاده شود؛ حتما باید به لوله های دودکش جوش بخورد. در غیر این صورت می توان بدون جوش دادن نیز آن را نصب نمود.
این نوع کلاهک های دودکش به خاطر وجود پره هایی که به فیلتر کردن هوا کمک می کنند؛ از جمله پرکاربردترین کلاهک های دودکش می باشند. این نوع کلاهک نیز دارای دو نوع گرد و چهار گوش می باشد. کلاهک های دودکش پره ای گردو چهارگوش علاوه بر سطح مقطع، در نحوه آرایش پره ها نیز با هم تفاوت دارند. در کلاهک های پره ای گرد، پره ها به صورت موازی و در کلاهک های پره ای چهارگوش، کلاهک ها به صورت حرفِ زِد انگلیسی.
منبع: