ملاحظات بارداری در ارتودنسی، مشکلات و خطرات ارتودنسی
یکی از مهم ترین دوران زندگی خانم ها، دوران بارداری می باشد. به طور کلی تمام افراد خواهان دندان های زیبا و سلامت می باشند و خانم های باردار نیز از این قائده مستثنی نیستند. معمولا خانم ها نسبت به آقایان تقاضای بیشتری برای دارند، پس بعید نیست که در این دوران قصد انجام ارتودنسی را داشته باشند.
اما بهترین زمان ارتودنسی در بارداری چه زمانی است؟ چه مشکلاتی برای انجام درمان در این دوران وجود دارد؟ مراقت های ویژه بانوان در این زمان شامل چه مواردی می شود؟ در این مقاله با پازل کلینیک همراه باشید تا در ارتباط با ملاحظات بارداری در ارتودنسی، مشکلات و خطرات ارتودنسی و نیز سایر مسائل مهم دیگر اطلاعات کاملی را به دست آورید.
ارتودنسی در دوران بارداری
خانم ها در دوران بارداری از بعضی از کار ها مانند مصرف برخی از دارو ها و یا غذا ها اجتناب می کنند. اما این به این معنا نیست که ارتودنسی دندان در دوران بارداری انجام نمی شود. با وجود اینکه انجام این درمان در دوران بارداری مانعی ندارد، اما بسیاری از خانم ها در این دوران از آن دوری می کنند. این اجتناب به دلایل مختلفی می باشد.
در این دوران خانم ها حساسیت های خاصی نسبت به برخی از موارد پیدا می کنند که همین موارد ارتودنسی را در زمان بارداری کمی مشکل می کنند. خانم باردار در این زمان نمی تواند از دارو های مسکن استفاده داشته باشد. همچنین تغییرات هورمونی که در این زمان ایجاد می شود، سبب تورم و حساسیت لثه ها می گردد.
البته باید گفت که حساسیت و تورم بیان شده ناشی از تغییرات هورمونی نبوده و بر اثر ایجاد می شود، اما تغییرات هورمونی بی تاثیر بر ارتودنسی نیستند. درمان ارتودنسی یک درمان بلند مدت است که به مراجعات مکرر به بهترین متخصص ارتودنسی نیاز دارد. همچنین برای بررسی های صحیح به عکس های رادیوگرافی نیاز است که به همین دلایل این درمان برای خانم باردار با توجه به محدودیت هایی که دارد، سخت تر خواهد بود.
بهترین زمان ارتودنسی در بارداری
با توجه به اینکه هنگامی که دستگاه های ارتودنسی در دهان قرار داده می شوند، نیاز به این دارند که بیمار به آن ها عادت کند، پس بهتر است تا درمان قبل از بارداری شروع شود. همچنین در ابتدای درمان لازم است تا تصویر برداری های لازم انجام شود.
اگر شروع ارتودنسی قبل از بارداری باشد، خانم باردار از اشعه ایکس نیز در امان می ماند. برخی از خانم های باردار نیز بعد از رفع علائم تهوع در سه ماهه دوم می توانند راحت تر درمان را سپری کنند. البته این نکته حائز اهمیت است تا مادر باردار در ماه های آخر بارداری برای نشستن روی یونیت ارتودنسی محدودیت هایی دارد که باید با همکاری لازم را داشته باشد.
ملاحظات مهم ارتودنسی در بارداری
ارتودنتیست در اولین مراجعه ملاحظاتی را برای خانم باردار در نظر می گیرد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
- بارداری می تواند زمینه ساز بروز بیماری های لثه و پریودنتال باشد.
- خانم باردار عادت های غذایی متفاوتی را پیدا می کند که ممکن است سبب اختلال در روند درمان شود.
- در زمان بارداری تغییرات هورمونی می توانند بر حرکت دندان ها تاثیر گذار باشند.
- خانم های باردار دارو های خاصی مصرف می کنند که می تواند بر روند درمان تاثیر داشته باشد.
تاثیر سوابق پزشکی خانم باردار در ارتودنسی
بررسی سوابق پزشکی قبل از شروع درمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. به دست آوردن اطلاعات دارویی که خانم باردار مصرف می کند، می تواند تاثیر بسیاری بر روند درمان داشته باشد.
برخی از دارو ها می توانند اثرات جانبی بر حرکت دندان ها داشته باشند. برای نمونه می توان گفت که دارو های غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن در حین درمان ارتودنسی می توانند باعث کاهش حرکت دندان ها شوند. بسیاری از موارد دیگر از جمله دیابت و مشکلات احتمالی نیز باید به خوبی مورد بررسی قرار بگیرند.
تاثیر تغییرات هورمونی در درمان ارتودنسی
در این دوران هورمون ها دچار تغییراتی می شوند که طبیعی می باشد، اما این تغییرات سبب افزایش حساسیت دندان ها و آسیب پذیری بیشتر آن ها می شود که بروز این گونه حساسیت ها درد و ناراحتی را افرایش می دهد. در دوران بارداری هورمون های استروژن و پروژسترون بیشتر شده که می توانند لثه را تحت تاثیر قرار دهند.
دانستنی های جالب در مورد ارتودنسی در لینک زیر
تاثیر تغذیه خانم باردار در درمان ارتودنسی
خانم باردار دارای رژیم غذایی ویژه ای می باشد. معمولا توصیه می شود تا این دسته از خانم ها در وعده های غذایی خود مقادیر بالای پروتئین مانند گوشت را قرار دهند، اما مصرف برخی از گوشت ها با وجود براکت های ارتودنسی دشوار است.
البته مقادیر بسیاری مانند تخم مرغ، ماست، مرغ و غیره برای پروتئین وجود دارند که خانم باردار در طی درمان خود به خوبی می تواند از آن ها استفاده داشته باشد. در طی درمان ارتودنسی برای حفاظت بیشتر از سلامت دهان و دندان ها و همچنین براکت ها، توصیه می شود تا از مصرف غذا های چسبناک و سفت پرهیز شود که شاید عدم مصرف برخی از مقادیر غذایی برای خانم باردار به دلیل ویار های متعدد تا حدودی مشکل باشد.
مشکلات ارتودنسی در بارداری
در زمان بارداری نیز همانند دوران بلوغ به دلیل تغییرات هورمونی، بافت های لثه بزرگتر می شوند. براکت های ارتودنسی به خودی خود سبب التهابات لثه نمی شوند، اما با این وجود برخی از فاکتور ها مانند بارداری و بهداشت ضعیف دهان و دندان می توانند سبب شکل گیری و تشدید این عارضه شوند.
در این شرایط بروز بیماری های پریودنتال نیز دور از نظر نمی باشد. اگر خانم باردار بهداشت ضعیف دهان و دندانی و یا بیماری های لثه داشته باشد، درمان ارتودنسی به بعد از این دوران موکول می گردد. اما اگر به خوبی انجام شود، ارتودنسی دندان به نوبه خود مشکلی برای بیمار به دنبال نخواهد داشت. به طور کلی مشکلات و خطراتی که ارتودنسی در این دوران می تواند به دنبال داشته باشد را در زیر بررسی می کنیم:
- در ابتدای درمان برای بررسی های دقیق به عکس های رادیوگرافی نیازمند می باشد. قرار گرفتن مادر باردار در معرض اشعه خصوصا در 3 ماه اول بارداری می تواند مشکلاتی را برای جنین ایجاد کند.
- حالت تهوع در سه ماهه اول بارداری با وجود براکت های ارتودنسی می تواند آزار دهنده باشد.
- خوابیدن مادر باردار روی یونیت ارتودنسی در زمان های درمانی راحت نخواهد نبود.
- اگر به کشیدن دندان نیاز باشد، در زمان بارداری استفاده از دارو های بی حسی توصیه نمی شود. به همین دلیل در این شرایط توصیه می شود تا کشیدن دندان به بعد از دنیا آمدن نوزاد موکول شود.
- رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری اهمیتی دو چندان پیدا می کند، زیرا تغییرات هورمونی می توانند سبب تولید پلاک و باکتری های بیشتری شوند. حال اگر براکت ها در دهان قرار داشته باشد، رعایت بهداشت دهان و دندان دشوار تر نیز شده و به دقت و توجه بسیار بیشتری نیاز دارد.
- در دوران ارتودنسی توصیه می شود تا از مصرف برخی از غذا ها پرهیز شود. اما در دوران بارداری لازم است تا مادر باردار غذا های مقوی و متنوعی را مصرف نماید.
- مادر باردار نمی تواند از قرص های مسکن استفاده داشته باشد. البته ارتودنسی درمانی درناک نیست که به طور قطع به دارو های مسکن نیاز داشته باشد.
شما دوستان عزیز می توانید مقالات زیادی را در سایت mayoclinic.org در مورد ایمپلنت و ارتودنسی بخوانید.
مراقبت های ارتودنسی در دوران بارداری
لازم است تا مراقبت های بیشتری در این دوران انجام شود که عبارتند از:
- خانم باردار باید بهداشت دهان و دندان خود را بیشتر از قبل رعایت کند.
- در صورت استفراغ کردن باید بعد از آن مسواک زده شود و دهان شسته شود، زیرا اسید وارد شده به دهان می تواند به دندان ها آسیب رسانده و سبب پوسیدگی دندان ها شود.
- باید به مراجعات منظم به کلینیک ارتودنسی توجه شود و به درستی به توصیه های ارتودنتیست خود عمل کند.
آیا قصد دارید در دوران بارداری تحت درمان ارتودنسی دندان قرار بگیرید؟
اگر شما هم قصد شروع درمان خود را در زمان بارداری دارید، در قدم اول باید به سراغ متخصص ارتودنسی خوب بگردید. هر متخصصی نمی تواند به خوبی و با مراقبت مناسب از شما درمان را با نتیجه مطلوب به اتمام برساند. دکتر احمدرضا حسینی، متخصص ارتودنسی در پازل کلینیک با فراهم کردن بهترین شرایط و امکانات برای تمامی بیمارات خود این امکان را به شما می دهد تا در هر شرایطی که قرار دارید، بهترین انتخاب را داشته باشید.
اگر شما باردار هستید و قرار است به زودی فرزندی به دنیا بیاورید نباید در دوران بارداری مشکلات مربوط به لثه و دندان خود را نادیده بگیرید. در دوران بارداری سطح هورمون‌های بدن شما به طرز قابل توجهی تغییر میکند و میتواند منجر به تنفس بدبو، تولید بیش از حد بزاق و لق شدن دندان شود.
اما اکثر زنان باردار نمی‌دانند که می‌توانند در دوران بارداری نیز درمان ارتودنسی دندان‌های خود را شروع کنند یا ادامه دهند. برخی از مادران جوان نگران عکس هایی هستند که در دوران بارداری از صورت و دهان آنها گرفته میشود، اما باید به اطلاع شما برسانیم که در درمان ارتودنسی از سپرهای محافظ استفاده میشود که روی شکم زنان باردار قرار داده میشود تا مادر و جنین در معرض پرتوهای اشعه ایکس قرار نگیرند.
با پزشک خود در ارتباط باشید.
اگر قصد دارید در دوران بارداری از درمان ارتودنسی استفاده کنید حتما باید پزشک معالج خود را در جریان بگذارید.
به متخصص ارتودنسی خود اطلاع بدهید که باردار هستید.
قبل از آنکه متخصص ارتودنسی طرح درمان را آغاز کند باید از باردار بودن شما یا تصمیمی که برای بارداری در آینده دارید اطلاع یابد. به عنوان مثال هنگامی‌که شما باردار می‌‌شوید وزن شما به طرز قابل توجهی افزایش می‌‌یابد و اندازه صورت و دهان شما تغییر میکند.
هنگامی که این تغییرات به وجود می‌‌آید متخصص ارتودنسی میتواند مجدداً قالب دهان و دندان شما را تهیه می‌کنند. اگر شما باردار هستید و از بریس ارتودنسی استفاده میکنید باید در فواصل زمانی منظم متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا سیم‌های بریس شما تنظیم شود. این کار کاملاً ضروری است زیرا در دوران بارداری وزن بدن شما در حال نوسان خواهد بود.
با پزشک زنان خود در خصوص درمان ارتودنسی صحبت کنید.
اگر شما در دوران بارداری انجام دارید در ابتدا با پزشک زنان خود مشورت کنید. حتی اگر قبل از بارداری که مشکلی در دهان و لثه خود احساس نکرده باشید باید بدانید که برخی از مادران جوان دچار مشکلات التهاب دهان و لثه خواهند شد. التهاب ایجاد شده باعث ایجاد بیماری لثه یا تغییر فوری وضعیت دندان خواهد شد.
اگر شما قبل از بارداری از بریس یا تنظیم کننده استفاده می‌کردید پس از باردار شدن نیازی به خارج کردن آنها نیست. اگر شما به تازگی درمان ارتودنسی را شروع کرده سپس باردار شده‌اید باید در دوران بارداری نیز درمان ارتودنسی را ادامه دهید تا از برگشتن دندان‌ها به جای نامناسب جلوگیری شود.
چگونه درمان ارتودنسی میتواند به بهبود سلامت دندان‌های شما کمک کند؟
استفاده از بریس علاوه بر زیبایی لبخند حفظ سلامت دهان و دندان نیز کمک میکند. آیا می‌دانستید که درمان ارتودنسی میتواند به شما برای غذا خوردن کمک کند؟ به عنوان مثال اگر شما از گذشته تاکنون برای جویدن مواد غذایی مشکل داشته‌اید درمان ارتودنسی به شما کمک میکند که مصرف غذاهایی که سرشار از مواد مغذی هستند بسیار راحت شود. اگر قصد شیردهی به نوزاد خود را دارید درمان ارتودنسی در دوران بارداری به شما کمک میکند بهتر غذا بخورید. مصرف غذاهایی که سرشار از پروتئین هستند همچنین انواع میوه و سبزیجات باعث تولید شیر بیشتر برای نوزاد خواهد شد.
مصرف دارو و درمان ارتودنسی
اگر شما در خصوص داروهایی که قرار است در طول درمان ارتودنسی مصرف کنید نگران هستید باید بدانید که هرگز به عمل جراحی یا بیهوشی برای نصب بریس نیاز نخواهید داشت اما سیم‌های بریس باعث درد و ناراحتی در لثه میشوند متخصص ارتودنسی به شما ژل مسکن میدهد که ضرری برای شما یا جنین ندارد. اکثر زنان باردار که مشکلات دندانی آنها شدید نیست به ارتودنسی اینویزیلاین نیاز دارند. این تنظیم کننده باعث ایجاد درد نمی‌شود و شما میتوانید به راحتی از آن مراقبت کنید.
قبل از تولد نوزاد درمان ارتودنسی را آغاز کنید.
به طور قطع قبل از تولد نوزاد مشغله شما کمتر است پس از زایمان شما وقت آزاد بسیار محدودی خواهید داشت. درمان ارتودنسی خود را در دوران بارداری آغاز کنید به احتمال زیاد هنگامی‌که فرزند شما به سن سه یا چهار سالگی می‌رسد متخصص ارتودنسی بریس را از دندان شما جدا میکند. اگر قصد دارید فاصله بین دو بارداری خود را کوتاه کنید در خصوص انجام دادن درمان ارتودنسی تردید نکنید زیرا با گذر زمان وضعیت دندان‌های شما بدتر میشود.
نکاتی برای انجام ارتودنسی در حین بارداری
اگر در دوران بارداری خود تصمیم به انجام درمان ارتودنسی گرفته‌اید لازم است به موارد زیر توجه داشته باشید.
دندان و لثه خود را تمیز نگه دارید.
تمیز نگه داشتن دندان و لثه به ویژه در دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد. از متخصص ارتودنسی بخواهید که نحوه تمیز کردن بریس را به شما یاد دهد تا ذرات مواد غذایی باقیمانده بین دندان و هر گونه باکتری از بین برود. متخصص ارتودنسی اطلاعات کافی و ضروری در خصوص نحوه حفظ سلامت دندان و لثه در دوران بارداری، نحوه کنار آمدن با تهوع صبحگاهی و نکات مربوط به رژیم غذایی را به شما آموزش میدهد.
التهاب و تورم لثه معمولا توسط فاکتورهای سیستمیک و موضعی به وجود می‌آیند. مواردی نظیر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری میتواند باعث بدتر شدن التهاب دهان شود و در زنان بارداری که تحت درمان ارتودنسی قرار دارند باعث بروز بیماری پریودنتال خواهد شد. در حقیقت وسایل ارتودنسی می‌توانند باعث تشکیل پلاک دندانی شوند که این مسئله در دوران بارداری بسیار شایع است
از مصرف خوراکی‌های چسبناک خودداری کنید.
زنان باردار، حتی افرادی که به شدت مراقب سلامتی خود هستند در دوران بارداری تمایل بیشتری به خوردن برخی از غذاهای خاص دارند و به طور مرتب گرسنه میشوند، بنابراین اگر شما در دوران بارداری از بریس دندانی استفاده میکنید سعی کنید از خوردن انواع مغزها، غذاهای چسبناک و خوراکی‌هایی که باعث آسیب رساندن به وسایل ارتودنسی میشوند خودداری کنید، به رعایت بهداشت دهان و دندان خود توجه کنید و به طور منظم پس از هر بار غذا خوردن دندان‌های خود را مسواک بزنید.
در فاصله زمانی منظم به مطب دندانپزشک مراجعه کنید.
باید در فواصل زمانی منظم به مطب دندانپزشک مراجعه کنید تا عملکرد بریس بررسی شود و به علت تغییراتی که درد دندان و لثه به وجود می‌‌آید از دندان و دهان شما در برابر هرگونه عفونت محافظت شود. متخصص ارتودنسی برنامه درمانی مشخصی را برای شما طراحی میکند و از شما می‌خواهد که در دوران بارداری برای بررسی دقیق بریس یا اینویزالاین به مطب او مراجعه کنید. پزشک میتواند علائم و نشانه‌های احتمالی عفونت دندان و لثه را تشخیص دهد بنابراین باید طبق برنامه پزشک خود مراجعه کنید.
برنامه درمان را با دندان پزشک خود مرور کنید.
در دوران بارداری لثه بسیار حساس میشود و به راحتی خونریزی میکند. همچنین در دوران بارداری شما تمایل بیشتری به خوردن برخی از مواد غذایی پیدا خواهید کرد که بر رژیم غذایی شما تاثیر خواهد گذاشت. استفاده از بریس دندانی بر نوع مواد غذایی که میتوانید به راحتی مصرف کنید تاثیر خواهد گذاشت بنابراین باید با دندانپزشک خود در خصوص روش‌های درمانی موجود صحبت کنید. گاهی اوقات دندانپزشک برنامه درمانی را بر اساس ملاحظات مربوط به حفظ سلامت شما تنظیم میکند و تا حد امکان به شما کمک میکند که بارداری کم خطری داشته باشید.
چگونه می‌توان طول درمان برنامه ارتودنسی را کاهش داد؟
اگر شما در خصوص زمان مورد نیاز برای مراجعه به متخصص ارتودنسی نگران هستید چند نکته را به شما گوشزد می‌‌کنیم که فرآیند درمان را برای شما و اعضای خانواده راحت میکند. هر روز تعداد زیادی از وسایل ارتودنسی جدید وارد بازار میشوند که به کوتاه شدن طول درمان کمک می‌‌نمایند. این فناوری‌ها به شما کمک می‌کنند که هرچه زودتر دندان‌هایی صاف و زیبا داشته باشید. اعضای تیم ارتودنسی به شما کمک میکند تا هر چه زودتر به نتیجه دلخواه برسید. شما میتوانید به گونه‌ای برنامه ریزی کنید که در یک روز هم به پزشک زنان به هم به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
درمان ارتودنسی و موارد اورژانسی
اگر شما دچار بیماری لثه هستید که باعث لق شدن دندان‌های شما شده است باید فورا به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا دندان‌های آسیب دیده شما درمان و ثابت شود. متخصص ارتودنسی به همراه متخصص بیماری‌های لثه به شما کمک می‌کنند که عفونت لثه برطرف شود و شما شاهد از دست دادن دندان‌های خود به علت بیماری لثه نباشید.