تاثیر ریختن سم دیازینون برای درخت و نهال گردو: (نحوه مصرف + زمان)
درختان گردو از جمله درختان میوه داری محسوب می گردد که آفات گوناگون از جمله قارچ ها، باکتری ها، شته ها،کاترپیلار ها و… می توانند بر آن‌ها تاثیر گذاشته و به لحاظ کیفی و کمی تولید فراورده را تحت تاثیر قرار دهند. اگر سروکارتان با باغبانی و پرورش درختان و یا گیاهان زینتی است، به احتمال بسیار زیاد نام آفت کُش های مختلف از جمله سم دیازینون را شنیده‌اید. آیا با تاریخچه و کاربرد دیازینون آشنایی دارید؟ به نظر شما سم دیازینون برای درخت گردو، هم مناسب است؟ آیا این آفت کش سازگار با محیط زیست است؟ لطفاً برای دریافت پاسخ به تمام سوالات بالا، در این سفر علمی کوتاه همراهمان باشید!
مقدار تولیدات گردو در جهان:
99 درصد از گردوهای کشت شده در ایالات متحده و 38 درصد از گردوهای جهان، در کالیفرنیا تولید میشود. در سال 1997، سطح زیر کشت گردو در کالیفرنیا بالغ بر 177206 هکتار بود و از سال 1990 تا 1994 میانگین تولید گردو در کالیفرنیا 235600 تُن و در سال 1995، به 234000 تُن رسید. در حال حاضر، بیش از 40 درصد از گردوی تولید گشته در کالیفرنیا به کشورهای دیگر صادر میشود. تصور کنید اگر این درختان، دچار حمله ی آفات شوند، چه خساراتی به بار خواهد آمد؟
آفت کُش های موثر برای درختان گردو
از حشره کش برای کنترل جمعیت برخی از حشرات در میوه‌ها، آجیل، سبزیجات، محصولات زراعی، چمن‌ها و گیاهان زینتی مصرف میشود. اما، به دلیل آسیب زیست محیطی ناشی از سمیت حشره‌کش‌ها بر روی پرندگان، آبزیان و حتی انسان، استفاده از آن‌ها معمولاً با محدودیت هایی همراه است. اما، در اکثر مواقع تنها چاره ی رفع مشکل آفات، سم‌پاشی آن‌ها با سموم شیمیایی مختلف است.
نحوه ی استفاده از آفت کُش‌ها
اگر درختان مختلف از جمله گردو، مبتلا به آفات مختلف شوند، ضربه‌ی سنگینی بر اقتصاد و کشاورزی منطقه وارد خواهد شد. تنها راه مواجهه با این آفات، معمولاً استفاده از سموم شیمیایی مختلف است. بهتر است سموم استفاده شده زیست تخریب پذیر نبوده و به راحتی از محصولات کشاورزی قابل حذف شدن باشند. یکی از سموم مصرف شده در کشاورزی، دیازینون می باشد. اما سوال این است که آیا سم دیازینون برای ، نیز کاربرد دارد؟
سم دیازینون چیست؟
سم دیازینون، ماده ی شیمیایی مصنوعی با نام شیمیایی O,O-دی اتیل -O(2-ایزوپروپیل-6-متیل-4-پیریمیدینیل) است که به عنوان آفت‌کُش ارگانوفسفره شناخته میشود. دیازینون خالص، ماده ای شیمیایی روغنی، بی بو و بی رنگی می باشد که با حل شدن در حلال های آلی به رنگ قهوه‌ای کم‌رنگ تا تیره ظاهر میشود. معمولاً در بسیاری از آفت‌کُش‌های مختلف از این سم به میزان مختلف استفاده شده است.
تاریخچه ظهور سم دیازینون برای درخت گردو:
- در سال 1939، شیمیدانی به نام پل هرمان مولر متوجه شد که DDT در برابر حشرات حامل مالاریا موثر است.
- این قابلیت استفاده از DDT، موجب شد تا مولر جایزه‌ی نوبل پزشکی را در سال 1948 دریافت کند.
- اما، پس از گذشت چند دهه، DDT به عنوان خطر زیست محیطی شناخته شد و فقط کاربرد آن به منظور مبارزه با حشرات ناقل بیماری مجاز گردید.
- از این رو، شرکت سوئیسی Ciba-Geigy تصمیم گرفت حشره‌کش DDT را با دیازینون جایگزین کند.
محدودیت مصرف سم دیازینون برای درخت:
در سال 1955 سم دیازینون با تولید انبوه در دسترس عموم قرار گرفت و از سال 1956 و تا قبل از سال 2004 در ایالات متحده، برای کنترل حشرات خانگی، حشرات چمنزار و باغ استفاده گردید. در دهه ی 1970 و با بهبود فرایندهای تصفیه سموم آفات کشاورزی، دیازینون به محصولی برای کنترل همه منظوره‌ی آفات تجاری، تبدیل شد. در سال 2004، دیازینون به عنوان خطری در سلامت سیستم عصبی انسان (به ویژه کودکان) اعلام گردید و استفاده خانگی این محصول محدود شد.
کاربرد سم دیازینون در باغداری چیست؟
از دیازینون جهت مقاصد کشاورزی و مدیریت حشرات مصرف میشود. فرآورده‌های مورد استفاده در کشاورزی و در آفت‌کُش‌ها حاوی 90-85 درصد دیازینون است. از این آفت‌کُش، برای کنترل آفاتی مانند مگس ها، کک ها، سوسک ها، ساس ها، مورچه ها و سایر آفات در طیف بسیار وسیعی از گیاهان و درختان از جمله انواع درختان میوه دار، گیاهان زینتی، محصولات گلخانه ای و… استفاده میشود و در دامپزشکی به عنوان انگل‌کُش استفاده می‌گردد.
تاثیر سم دیازینون برای درخت گردو:
با توجه به کاربرد این سَم در طیف وسیعی از درختان و گیاهان، همچنین، محدوده‌ی کاربردی آن بر روی انواع آفات، به نظر می‌رسد استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، بسیار مناسب باشد. اما بهتر است به دلیل خطرات سمیت این ماده، در ابتدا به نکات ایمنی و خطرات متداول آن در هنگام استفاده، اشاره گردد و در ادامه به اهمیت این سم برای درخت گردو و اثربخشی آن بر آفات متداول، پرداخته شود.
نکات ایمنی جهت استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو:
در صورتی که از سم دیازینون برای درخت گردو، یا سایر گیاهان استفاده می‌کنید، رعایت نکات زیر ضروری است:
- در هنگام استفاده از این سَم، حتماً از دستکش، ماسک و لباس مخصوص استفاده شود.
- دیازینون را دور از دسترس کودکان، حیوانات خانگی و یا ماهی‌های زینتی نگهداری کنید.
- از استنشاق و یا ریختن آن بر روی پوست، جداً خودداری کنید.
- در صورت تماس با پوست، بلافاصله با آب فراوان شستشو دهید.
خطرات استفاده از این سم:
- در صورت بلعیده شدن، استنشاق یا جذب پوستی، ممکن است موجب مسمومیت در انسان و حیوانات شود.
- در صورت تماس با چشم، می تواند منجر به آسیب چشمی گردد.
- دارای خطرات زیست محیطی و سمیت بالا برای پرندگان، ماهی‌ها و سایر حیات وحش است.
سم دیازینون چگونه عمل می کند؟
دیازینون با اثرگذاری بر روی سیستم عصبی حشرات و از بین بردن کنترل سیستم عصبی، باعث مرگ حشرات می گردد. این سَم، به عنوان کنترل کننده ی آنزیم استیل کولین استراز عمل می‌کند. (این آنزیم، استیل کولین را به کولین و گروه استات تجزیه می‌کند.) مهار این آنزیم، موجب تجمع غیرطبیعی استیل کولین در شکاف سیناپسی میشود که وظیفه ی این شکاف سیناپسی، ارسال سیگنال های نورون به یکدیگر و سلول‌های غیرعصبی است.
آشنایی با چند نوع از آفات در درختان گردو:
کاترپیلار ها، شته ها، کرم های وب پاییزی، مگس پوسته گردو و برخی از باکتری‌ها و قارچ‌ها از جمله آفاتی محسوب می‌شوند که با استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، قابل کنترل هستند و در ادامه به طور خلاصه به معرفی این موارد می‌پردازیم.
کاترپیلارها در درختان گردو:
یکی از آفت های درختان گردو، مربوط به کاترپیلارها است. این آفت ها، حشرات مودار قهوه ای مایل به قرمزی هستند که به صورت گروهی از درخت تغذیه می‌کنند. استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، برای رفع این نوع آفت، ثمربخش است.
شته‌ها در درختان گردو:
شته ها از دیگر آفات شایع در درختان گردو هستند که به سطح زیرین برگ‌ها می‌چسبند و از آن تغذیه کرده. این اتفاق، به تدریج از کیفیت و کمیت محصول و اندازه برگ گردو کاسته و موجب چروکیدگی برگ‌ها و ریزش زودرس آن‌ها میشود. شته ها در زمستان، به شکل سیاه براق هستند و تخم‌های آن‌ها، شاخه‌ها، زخم‌های برگ و سایر نواحی درختان گردو را درگیر می‌کنند.
درمان شته ها:
تحقیقات نشان داده است که درمان شیمیایی، تضمین کننده سلامت درخت است. لذا، استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، در از بین بردن شته‌ی درختان موثر است و از کنده شدن تقریباً کامل برگ و رشد کپک دوده ای بر روی عسلک و سوختگی شدید گردوها، ممانعت خواهد کرد.
کرم گردو:
کرم های گردو، به رنگ زرد و یا قهوه ای- زرد رنگ هستندکه به صورت گروهی و به صورت پوشش ابریشمی بر روی قسمت‌های مختلف درختان گردو زندگی می‌کنند. کرم های وب را می‌توان با استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، و قبل از تشکیل پوشش ابریشمی در این کرم‌ها، کنترل کرد.
مگس پوسته گردو:
مگس پوسته گردو، یکی دیگر از آفات مهم حشرات در درختان گردو است که از پوسته در حال رشد درختان تغذیه می‌کند و باعث لکه شدن پوسته و یا تیره و چروک شدن میوه گردو می‌شوند. مگس پوسته گردو را می‌توان با استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، کنترل کرد.
باکتری Xanthomonas juglandis:
باکتری Xanthomonas juglandis موجب سوختگی و ایجاد شانکر روی شاخه های درختان گردو میشود، برای کنترل این باکتری، استفاده از سم دیازینون برای درختان گردو، راه حل مناسبی خواهد بود.
قارچ Gnomonia leptostyla:
قارچ (Gnomonia leptostyla) موجب ریزش شدید برگ ها و ظهور لکه‌های قهوه‌ای مایل به قرمز تا قهوه‌ای مایل به خاکستری بر روی برگ ها می شود، برای جلوگیری و کنترل پیشرفت این نوع قارچ، استفاده از سم دیازینون جهت درختان گردو، گزینه‌ی مناسبی است.
چگونه ممکن است در معرض سم دیازینون قرار بگیریم؟
مصرف محصولات کشاورزی که تحت درمان با سم دیازینون برای درخت گردو، و همچنین سایر درختان میوه‌دار، سبزیجات و… بوده اند، می تواند بیشترین شیوه اثرگذاری دیازینون بر عموم مردم، باشد. به علاوه، ممکن است دیازینون در آب های سطحی و چاه ها یافت شود.
علائم مسمومیت دیازینون در انسان:
هرگونه تماس پوستی، بلع و یا استشمام دیازینون می تواند فرد را در خطر آلودگی با این سم قرار دهد و علائمی از قبیل آبریزش چشم و بینی، کاهش اشتها، اسهال، استفراغ، درد معده و سرفه و یا علائم شدیدتری از جمله لرزش، سفتی عضلات، ضعف یا فلج عضلانی، ضربان سریع قلب، مشکلات تنفسی، تشنج و… ایجاد کند.
نتیجه گیری سم دیازینون برای درخت گردو:
همانطور که گفته شد، استفاده از سم دیازینون برای درخت گردو، حتی سایر درختان میوه‌دار، سبزیجات و… راه حل مناسبی برای رفع آفات است. درست است که همانند سایر سموم کشاورزی، استفاده از این سم ارگانوفسفر نیز همراه با رعایت نکات ایمنی همراه است اما، حذف ارگانو فسفره هایی از قبیل دیازینون از محلول‌های آبی، با استفاده از تکنیک های جذبی، به دلیل عملکرد ساده و هزینه‌ی کم، روشی رقابتی محسوب میشود. همچنین، توسعه ی جاذب های جدید که دارای ظرفیت جذب بالایی برای حذف این نوع آلاینده ها هستند، می‌تواند به لحاظ زیست محیطی بسیار مهم باشد.
منبع: