متن شکواییه مطالبه وجه

متن شکواییه مطالبه وجه، که در اصطلاح حقوقی صحیح آن «دادخواست مطالبه وجه» نامیده می شود، سندی است رسمی که افراد برای درخواست قانونی بازپس گیری وجوهی که از دیگران طلب دارند، به مراجع قضایی تقدیم می کنند. این فرآیند حقوقی برای احقاق حقوق مالی طلبکاران در مواجهه با عدم پرداخت بدهی از سوی مدیون، ابزاری قانونی و اساسی است.

در زندگی روزمره، افراد و کسب وکارها به دلایل گوناگونی با موضوع مطالبه وجه مواجه می شوند. از قرض دادن پول به یک دوست یا آشنا گرفته تا عدم دریافت ثمن یک معامله بزرگ، پرداخت نشدن دستمزد خدمات، یا حتی اشتباه در واریز وجه به حساب شخص دیگر؛ هر یک از این موارد می تواند به تشکیل یک دعوای مطالبه وجه منجر شود. این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی، به بررسی ابعاد حقوقی و مراحل عملی تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه می پردازد. ما در اینجا با تکیه بر مبانی قانونی و ارائه نمونه های عملی، تلاش می کنیم تا مسیر دشوار مطالبه حقوق مالی را برای شما روشن تر و قابل درک تر سازیم و در نهایت، به شما در تنظیم یک دادخواست موثر یاری رسانیم.

مبانی حقوقی دعوای مطالبه وجه

دعوای مطالبه وجه، همانند سایر دعاوی حقوقی، بر پایه اصول و قواعد مشخصی استوار است که در قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران تعریف شده اند. درک این مبانی برای هر فردی که قصد طرح چنین دعوایی را دارد، حیاتی است.

قوانین مرتبط

مهم ترین قوانینی که در دعاوی مطالبه وجه مورد استناد قرار می گیرند، شامل موارد زیر هستند:

• قانون مدنی: این قانون به عنوان شاکله اصلی حقوق خصوصی، تعهدات قراردادی، ضمان قهری، و احکام مربوط به عقود مختلف (مانند قرض، بیع، اجاره) را تبیین می کند. مواد مرتبط با اثبات دین، شرایط صحت قراردادها و آثار آن ها در این قانون گنجانده شده اند.
• قانون آیین دادرسی مدنی (ق.آ.د.م): این قانون چارچوب شکلی و procedural طرح دعاوی حقوقی از جمله مطالبه وجه را مشخص می کند. نحوه تنظیم دادخواست، صلاحیت مراجع قضایی، نحوه رسیدگی، و اجرای احکام از جمله مباحث مهم این قانون هستند.
• قانون تجارت: در مواردی که مطالبه وجه ناشی از اسناد تجاری مانند چک، سفته، یا برات باشد، قانون تجارت نیز به عنوان یک منبع قانونی تخصصی، قواعد ویژه ای را در نظر می گیرد که می تواند روند مطالبه وجه را تسریع بخشد یا شرایط خاصی را اعمال کند.
• قانون صدور چک: این قانون به طور خاص به مسائل مربوط به چک و مسئولیت های صادرکننده و دارنده آن می پردازد و در دعاوی مطالبه وجه چک بسیار کاربردی است.

انواع سند در مطالبه وجه

یکی از ارکان اصلی در دعوای مطالبه وجه، وجود دلیل و مدرک اثباتی است. اسناد مختلفی می توانند مستند مطالبه وجه قرار گیرند که هر یک دارای ارزش اثباتی متفاوتی هستند:

• اسناد رسمی: این اسناد در دفاتر اسناد رسمی یا توسط مامورین رسمی در حدود صلاحیتشان تنظیم می شوند و از قوی ترین دلایل اثبات دعوا هستند (مانند سند رهنی، قراردادهای رسمی).
• اسناد عادی: شامل هرگونه نوشته ای است که توسط اشخاص عادی تنظیم می شود و فاقد تشریفات سند رسمی است (مانند قراردادهای دست نویس، رسید قرض، مبایعه نامه عادی). ارزش اثباتی آنها کمتر از اسناد رسمی است و ممکن است نیاز به تایید صحت داشته باشند.
• چک و سفته: این ها اسناد تجاری خاصی هستند که دارای مزایای قانونی ویژه ای برای مطالبه وجه می باشند. به عنوان مثال، در مورد چک بلامحل، امکان پیگیری کیفری نیز وجود دارد.
• فاکتور و رسید بانکی: فاکتورهای فروش کالا یا ارائه خدمات و رسیدهای واریز وجه بانکی (مانند فیش یا گردش حساب) می توانند به عنوان دلایل و امارات مثبته در دعوا مورد استفاده قرار گیرند.
• شهادت شهود و اقرار: در مواردی که سند کتبی وجود ندارد یا کافی نیست، شهادت شهود آگاه یا اقرار خوانده (شفاهی یا کتبی) می تواند به عنوان دلیل اثبات دین به کار رود.

تفاوت دعوای مطالبه وجه حقوقی و کیفری

بسیار مهم است که تفاوت میان دعوای مطالبه وجه با جنبه حقوقی و کیفری آن را درک کنیم. اکثر دعاوی مطالبه وجه ماهیت حقوقی دارند، به این معنا که تنها خواسته طلبکار، دریافت وجه و خسارات مرتبط است و هدف، مجازات کیفری بدهکار نیست.

با این حال، در برخی موارد خاص، مطالبه وجه می تواند جنبه کیفری نیز پیدا کند. بارزترین مثال آن، چک بلامحل است. اگر چکی برگشت بخورد و شرایط قانونی لازم فراهم باشد، دارنده چک علاوه بر طرح دعوای حقوقی برای وصول وجه، می تواند شکایت کیفری نیز علیه صادرکننده چک مطرح کند. در این حالت، هدف علاوه بر دریافت وجه، مجازات کیفری صادرکننده چک به دلیل عدم موجودی است. این تفاوت در تعیین مرجع رسیدگی، روند دادرسی و نتایج حاصل از دعوا بسیار تعیین کننده است.

مراحل گام به گام دعوای مطالبه وجه

فرآیند مطالبه وجه از طریق مراجع قضایی، یک مسیر گام به گام است که نیازمند دقت و آگاهی از جزئیات حقوقی است. طی کردن صحیح این مراحل، شانس موفقیت در دعوا را به طور چشمگیری افزایش می دهد.

مرحله اول: اقدام پیش از دادخواست

قبل از اینکه به فکر تنظیم دادخواست و مراجعه به دادگاه باشید، انجام برخی اقدامات می تواند به شما در حل و فصل موضوع و یا حداقل، تقویت مستندات دعوای احتمالی کمک کند:

ارسال اظهارنامه

اظهارنامه، یک ابزار رسمی برای مطالبه دین است که از طریق دفاتر خدمات قضایی به بدهکار ابلاغ می شود. ارسال اظهارنامه نشان می دهد که شما پیش از طرح دعوا، به بدهکار فرصت پرداخت داده اید و این امر می تواند در فرایند دادرسی به عنوان یک مدرک مثبت تلقی شود. در متن اظهارنامه، مشخصات کامل طلبکار و بدهکار، مبلغ مورد مطالبه، و مهلت تعیین شده برای پرداخت ذکر می شود.

ارسال اظهارنامه پیش از طرح دعوا، نه تنها به بدهکار فرصت ایفای تعهد را می دهد، بلکه به عنوان یک سند رسمی، نشان دهنده حسن نیت طلبکار و اقدام جدی او برای وصول طلب است.

نمونه خلاصه اظهارنامه مطالبه وجه:

مخاطب: [نام و نام خانوادگی بدهکار، کد ملی، آدرس]
موضوع: مطالبه وجه
با سلام و احترام،
نظر به اینکه جنابعالی مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به موجب [عنوان سند، مثال: رسید عادی، قرارداد قرض الحسنه مورخ…] از اینجانب [نام و نام خانوادگی طلبکار] طلبکار هستید و با وجود مراجعات مکرر، تاکنون از پرداخت آن خودداری نموده اید، بدین وسیله به شما اخطار می گردد ظرف مدت [مثلاً: ۱۰ روز] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به پرداخت کامل بدهی خود اقدام فرمایید. در غیر این صورت، اینجانب از طریق مراجع قضایی اقدام به طرح دعوا خواهم نمود و مسئولیت کلیه خسارات دادرسی و تاخیر تادیه بر عهده شما خواهد بود.
با احترام،
[نام و نام خانوادگی طلبکار]

تلاش برای مذاکره و حل و فصل مسالمت آمیز

در برخی موارد، قبل از ورود به فاز حقوقی، تلاش برای مذاکره مستقیم با بدهکار و رسیدن به یک توافق خارج از دادگاه می تواند راهکار سریع تر و کم هزینه تری باشد. گاهی بدهکار به دلیل مشکلات مالی موقت یا سوءتفاهم، از پرداخت خودداری می کند. یک گفتگوی سازنده ممکن است به تقسیط بدهی یا توافقی دیگر منجر شود که به نفع هر دو طرف باشد.

مرحله دوم: تنظیم و تقدیم دادخواست

در صورتی که اقدامات اولیه به نتیجه نرسید، مرحله بعدی تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه است. این مرحله شامل جزئیات حقوقی مهمی است:

معرفی سامانه ثنا و ثبت نام

پیش از هر اقدامی، ثبت نام در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) الزامی است. کلیه ابلاغیه های قضایی به صورت الکترونیکی از طریق این سامانه انجام می شود. بدون ثبت نام در ثنا، امکان طرح دعوا در مراجع قضایی وجود ندارد.

نکات مهم در تکمیل فرم دادخواست

فرم دادخواست باید با دقت و به صورت کامل تکمیل شود. این فرم شامل بخش های زیر است:

• خواهان: مشخصات کامل فرد یا شرکتی که مطالبه وجه می کند (نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شغل).
• خوانده: مشخصات کامل فرد یا شرکتی که از او وجه مطالبه می شود (نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شغل).
• وکیل/نماینده قانونی: در صورت وجود.
• خواسته: موضوع اصلی دعوا و مبلغ مورد مطالبه (مثلاً: «مطالبه مبلغ 500,000,000 ریال بابت ثمن معامله خودرو به انضمام خسارت تاخیر تادیه و هزینه دادرسی»).
• دلایل و منضمات: تمامی مدارک و مستنداتی که ادعای خواهان را اثبات می کند (مانند کپی برابر اصل سند عادی، فیش بانکی، چک برگشتی، شهادت شهود، اظهارنامه).
• شرح دادخواست: در این بخش باید به صورت خلاصه و مستدل، وقایع منجر به دین، مبلغ دقیق خواسته و استنادات قانونی شرح داده شود.

انتخاب مرجع صالح (شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی)

صلاحیت مرجع قضایی برای رسیدگی به دعوای مطالبه وجه بر اساس مبلغ خواسته تعیین می شود:

• شورای حل اختلاف: اگر مبلغ خواسته تا سقف مقرر قانونی (در حال حاضر 200,000,000 ریال یا بیست میلیون تومان) باشد، دعوا در صلاحیت شورای حل اختلاف است. رسیدگی در شوراها معمولاً سریع تر و کم هزینه تر است.
• دادگاه حقوقی: اگر مبلغ خواسته بیش از سقف مقرر شورای حل اختلاف باشد، دعوا باید در دادگاه عمومی حقوقی مطرح شود.

صلاحیت محلی دادگاه

به طور کلی، دعوای مطالبه وجه باید در دادگاه محل اقامتگاه خوانده (بدهکار) مطرح شود. مگر در موارد خاص مانند اسناد تجاری که محل صدور یا محل انجام تعهد نیز می تواند ملاک صلاحیت باشد.

هزینه های دادرسی

هزینه های دادرسی بر اساس مبلغ خواسته تعیین می شود. این هزینه ها شامل درصدی از مبلغ مورد مطالبه است که در دادگاه های عمومی حقوقی و شورای حل اختلاف متفاوت می باشد (مثلاً در دادگاه حقوقی 3.5 درصد و در شورای حل اختلاف 1.75 درصد مبلغ خواسته است).

مرحله سوم: رسیدگی و صدور حکم

پس از تقدیم دادخواست، مراحل رسیدگی قضایی آغاز می شود:

نقش قاضی و لزوم اثبات دعوا

قاضی پس از مطالعه دادخواست و دلایل و منضمات، جلسات رسیدگی را تشکیل می دهد و اظهارات طرفین را استماع می کند. خواهان موظف است ادعای خود را با ارائه مدارک و دلایل کافی اثبات کند. در صورت عدم وجود دلایل کافی، دعوا رد خواهد شد.

احتمال درخواست تامین خواسته

خواهان می تواند قبل از تقدیم دادخواست، همزمان با آن، یا در طول دادرسی، از دادگاه درخواست تامین خواسته کند. تامین خواسته به معنای توقیف اموال بدهکار قبل از صدور حکم نهایی است تا از انتقال یا پنهان کردن اموال توسط بدهکار جلوگیری شود و اجرای حکم در آینده تضمین گردد. این درخواست اغلب مستلزم تودیع خسارت احتمالی از سوی خواهان است.

حکم اعسار و تقسیط

اگر خوانده (بدهکار) پس از صدور حکم محکومیت به پرداخت وجه، توانایی پرداخت یکجای آن را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به و تقسیط بدهی را به دادگاه تقدیم کند. در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط مبلغ دین صادر خواهد کرد.

مرحله چهارم: اجرای حکم و وصول وجه

پس از صدور حکم قطعی به نفع خواهان، نوبت به مرحله اجرای حکم می رسد:

اجرای احکام دادگستری

حکم صادره پس از قطعیت، به واحد اجرای احکام دادگستری ارسال می شود. این واحد مسئول اجرای عملی احکام قضایی است.

ابزارهای اجرایی

واحد اجرای احکام با استفاده از ابزارهای قانونی مختلف، بدهکار را مجبور به پرداخت می کند. این ابزارها شامل:

• توقیف اموال: توقیف حساب های بانکی، حقوق و مزایای بدهکار، اموال منقول (مانند خودرو) و غیرمنقول (مانند ملک).
• مسدود کردن حساب ها: مسدود کردن وجوه موجود در حساب های بانکی بدهکار تا سقف بدهی.
• جلب: در مواردی که بدهکار از پرداخت خودداری کند و اموالی برای توقیف نداشته باشد و اعسار او نیز ثابت نشده باشد، امکان جلب و بازداشت وی تا زمان پرداخت دین یا اثبات اعسار وجود دارد.

مطالبه خسارت تاخیر تادیه

در صورتی که وجه مورد مطالبه، وجه رایج کشور باشد، خواهان می تواند علاوه بر اصل دین، خسارت تاخیر تادیه را نیز از دادگاه درخواست کند. این خسارت بر اساس شاخص رسمی بانک مرکزی محاسبه شده و از تاریخ سررسید دین (یا تاریخ مطالبه رسمی مانند اظهارنامه) تا زمان پرداخت کامل دین به بدهکار تعلق می گیرد.

نمونه دادخواست های کاربردی مطالبه وجه

در این بخش، به منظور آشنایی عملی با نحوه تنظیم دادخواست های مطالبه وجه، چند نمونه کاربردی در سناریوهای مختلف ارائه می شود. این نمونه ها صرفاً برای فهم ساختار و محتوای کلی یک دادخواست هستند و باید با توجه به جزئیات پرونده شما و با مشورت وکیل متخصص، تکمیل و تنظیم شوند.

نمونه 1: دادخواست مطالبه وجه قرض (با رسید عادی یا فیش بانکی)

شرح سناریو: فردی مبلغی پول را به دوست یا آشنایی قرض داده و دارای رسید عادی دست نویس یا فیش واریز بانکی است که نشان دهنده پرداخت وجه به عنوان قرض می باشد.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه قرض.
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ [تاریخ سررسید یا مطالبه] تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه تمبر دادخواست، کارشناسی، حق الوکاله وکیل در صورت وجود).
4. بدواً صدور قرار تامین خواسته (توقیف اموال خوانده) با ایداع خسارت احتمالی.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: رسید عادی دست نویس قرض/ فیش واریز بانکی/ گردش حساب.
• تصویر مصدق: اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] (در صورت ارسال).
• شهادت شهود (در صورت وجود و لزوم).

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، به موجب [رسید عادی مورخ… / فیش واریز بانکی مورخ… به پیوست]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به عنوان قرض به خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] پرداخت نموده ام. طبق توافق فی مابین، مقرر گردید وجه قرض در تاریخ [تاریخ سررسید] به اینجانب مسترد گردد.

متأسفانه، با وجود سررسید موعد مقرر و مراجعات و پیگیری های مکرر اینجانب (و همچنین ارسال اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ] در صورت وجود) و با وجود تعهد قانونی و اخلاقی، خوانده محترم تاکنون از پرداخت بدهی خود امتناع ورزیده اند.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد [مثال: 648 قانون مدنی]، [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته، شامل محکومیت خوانده به پرداخت اصل مبلغ قرض، خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید (یا مطالبه)، و کلیه خسارات دادرسی را دارم. همچنین، بدواً و پیش از ورود به ماهیت دعوا، با توجه به احتمال تضییع حقوق اینجانب و امکان انتقال اموال توسط خوانده، صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده، مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نمونه 2: دادخواست مطالبه وجه بابت واریز اشتباهی

شرح سناریو: فردی به اشتباه مبلغی را به حساب شخص دیگری واریز کرده و علیرغم درخواست، مبلغ مسترد نشده است.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت واریز اشتباهی.
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ مطالبه رسمی تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: فیش واریز بانکی/گردش حساب.
• تصویر مصدق: اظهارنامه ارسالی به خوانده.
• درخواست استعلام از بانک مربوطه.

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، در تاریخ [تاریخ واریز]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به صورت اشتباهی به حساب بانکی شماره [شماره حساب] متعلق به خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] واریز نموده ام. این اشتباه ناشی از [شرح علت اشتباه، مثلاً: خطای در ورود شماره حساب / تشابه اسمی / واریز مبلغ مازاد بر بدهی] بوده است.

پس از اطلاع از این اشتباه، بلافاصله طی تماس های مکرر و همچنین با ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره] مورخ [تاریخ]، از خوانده محترم درخواست استرداد وجه مذکور را نمودم. متأسفانه، علی رغم پیگیری های انجام شده و عدم استحقاق قانونی خوانده برای نگهداری این وجه (قاعده دارا شدن بلاجهت)، ایشان تاکنون از بازگرداندن مبلغ مزبور خودداری ورزیده اند.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به ماده 301 قانون مدنی (قاعده دارا شدن بلاجهت) و مواد [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته را دارم. همچنین، در صورت لزوم، درخواست استعلام از بانک [نام بانک] جهت تأیید واریز وجه و ارائه اطلاعات تکمیلی در جلسات دادرسی مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نمونه 3: دادخواست مطالبه وجه بابت فروش کالا (با فاکتور/سند فروش)

شرح سناریو: فردی کالایی را فروخته و تحویل داده است، اما خریدار از پرداخت ثمن معامله خودداری می کند.

خواهان: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، کد ملی/شماره ثبت، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، کد ملی/شماره ثبت، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن فروش [عنوان کالا].
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.
4. بدواً صدور قرار تامین خواسته.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: فاکتور فروش/سند فروش/قرارداد بیع مورخ… .
• تصویر مصدق: برگ تحویل کالا (در صورت وجود).
• تصویر مصدق: اظهارنامه (در صورت ارسال).

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، بر اساس [قرارداد فروش / فاکتور شماره…] مورخ [تاریخ]، اقدام به فروش [نوع کالا] به خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] نموده ام. کالای مذکور در تاریخ [تاریخ تحویل] به خوانده تحویل و رسید تحویل نیز موجود است. بر اساس توافق طرفین، ثمن معامله به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال تعیین گردید و مقرر شد در تاریخ [تاریخ سررسید] پرداخت شود.

متأسفانه، خوانده محترم علیرغم دریافت کالا و سررسید موعد پرداخت، از ایفای تعهد خود و پرداخت مبلغ توافق شده خودداری نموده است. مراجعات و مکاتبات مکرر اینجانب (و ارسال اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ]) نیز تاکنون بی نتیجه مانده است.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به ماده 338 و 362 قانون مدنی و مواد [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته، شامل محکومیت خوانده به پرداخت اصل مبلغ ثمن، خسارت تاخیر تادیه و کلیه خسارات دادرسی را دارم. همچنین، بدواً و در جهت حفظ حقوق اینجانب، صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده، مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نمونه 4: دادخواست مطالبه وجه بابت ارائه خدمات (با توافق شفاهی/کتبی)

شرح سناریو: فردی خدماتی را ارائه داده است (مثلاً مشاوره، طراحی، تعمیر، آموزش)، اما حق الزحمه او پرداخت نشده است.

خواهان: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، کد ملی/شماره ثبت، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، کد ملی/شماره ثبت، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت ارائه خدمات [شرح خدمت].
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.
4. بدواً صدور قرار تامین خواسته.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: قرارداد ارائه خدمات/فاکتور خدمات (در صورت کتبی بودن).
• تصویر مصدق: پیامک ها، ایمیل ها یا مکاتبات مربوط به توافق و انجام خدمات.
• شهادت شهود (در صورت شفاهی بودن توافق و وجود).
• تصویر مصدق: اظهارنامه (در صورت ارسال).

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، بر اساس توافق شفاهی/کتبی مورخ [تاریخ توافق] که میان اینجانب و خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] منعقد گردید، خدماتی شامل [شرح دقیق خدمت ارائه شده، مثال: طراحی وب سایت، انجام پروژه مهندسی، مشاوره حقوقی] را به ایشان ارائه نمودم. خدمات مذکور به نحو کامل و رضایت بخش انجام شده و حتی توسط خوانده تأیید گردیده است.

بر اساس توافقات صورت گرفته، خوانده متعهد به پرداخت حق الزحمه ای به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال در قبال خدمات ارائه شده گردید. متأسفانه، علیرغم اتمام پروژه/ارائه خدمات و سررسید موعد پرداخت، خوانده از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده است. مراجعات و مکاتبات مکرر (و ارسال اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ]) نیز تاکنون بی نتیجه مانده است.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به ماده 10 قانون مدنی و مواد [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته، شامل محکومیت خوانده به پرداخت حق الزحمه، خسارت تاخیر تادیه و کلیه خسارات دادرسی را دارم. همچنین، بدواً و در جهت حفظ حقوق اینجانب، صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده، مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نمونه 5: دادخواست مطالبه باقیمانده ثمن معامله ملک/اتومبیل (با مبایعه نامه)

شرح سناریو: پس از عقد مبایعه نامه و تحویل مبیع (ملک یا اتومبیل)، خریدار از پرداخت کامل ثمن معامله خودداری می کند.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [نوع ملک/اتومبیل].
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.
4. بدواً صدور قرار تامین خواسته.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: مبایعه نامه رسمی/عادی مورخ… .
• تصویر مصدق: رسیدهای پرداخت بخشی از ثمن (در صورت وجود).
• تصویر مصدق: اظهارنامه (در صورت ارسال).

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، به موجب مبایعه نامه رسمی/عادی شماره [شماره مبایعه نامه] مورخ [تاریخ]، یک دستگاه [نوع ملک/اتومبیل: مثلاً آپارتمان مسکونی / خودرو پراید] واقع در/شماره پلاک [آدرس ملک / شماره پلاک خودرو] را به خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] فروخته ام.

بر اساس مفاد قرارداد، مبلغ [مبلغ کل ثمن به عدد و حروف] ریال به عنوان ثمن معامله تعیین گردید که از این مبلغ، [مبلغ پرداخت شده] ریال به صورت نقدی در زمان عقد پرداخت شده و مقرر گردید باقیمانده ثمن به مبلغ [مبلغ باقیمانده به عدد و حروف] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید] پرداخت گردد.

متأسفانه، علیرغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های مکرر اینجانب (و همچنین ارسال اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ] در صورت وجود)، خوانده محترم از پرداخت باقیمانده ثمن معامله خودداری نموده و ایفای تعهد ننموده است. با توجه به اینکه قرارداد مزبور بین طرفین نافذ و معتبر است و تعهدات ناشی از آن بر عهده طرفین می باشد، اقدام خوانده مصداق تخلف از اجرای تعهد قراردادی تلقی می گردد.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد 10، 221، 338 و 362 قانون مدنی و مواد [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته، شامل محکومیت خوانده به پرداخت باقیمانده ثمن معامله، خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید و کلیه خسارات دادرسی را دارم. همچنین، بدواً و در جهت حفظ حقوق اینجانب، صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده، مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نمونه 6: دادخواست مطالبه وجه چک بلامحل (جنبه حقوقی)

شرح سناریو: دارنده چک برگشتی برای وصول وجه آن از طریق حقوقی اقدام می کند.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه یک فقره چک به شماره [شماره چک].
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید چک (تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت) تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.
4. بدواً صدور قرار تامین خواسته.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: اصل و فتوکپی چک به شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه].
• تصویر مصدق: گواهینامه عدم پرداخت (برگشتی) چک صادره از بانک محال علیه.
• تصویر مصدق: اظهارنامه (در صورت ارسال).

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، دارنده یک فقره چک به شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه] به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال می باشم که توسط خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] در وجه اینجانب صادر گردیده است.

پس از مراجعه به بانک محال علیه در تاریخ [تاریخ مراجعه به بانک و برگشت خوردن چک] جهت وصول وجه چک، به دلیل [علت برگشت چک، مثلاً: عدم موجودی حساب / کسر موجودی]، چک مذکور منتهی به صدور گواهینامه عدم پرداخت (برگشتی) گردید که تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد. با وجود مراجعات و پیگیری های مکرر و همچنین ارسال اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ]، خوانده محترم تاکنون از پرداخت وجه چک خودداری ورزیده اند.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد [مثال: 310 به بعد قانون تجارت] و مواد [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته، شامل محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه چک، خسارت تاخیر تادیه از تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت و کلیه خسارات دادرسی را دارم. همچنین، بدواً و در جهت حفظ حقوق اینجانب، صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده، مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نمونه 7: دادخواست مطالبه وجه سفته

شرح سناریو: دارنده سفته برای وصول وجه آن از طریق حقوقی اقدام می کند.

خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس، شماره تماس]

خواسته:

1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه یک فقره سفته به شماره [شماره سفته].
2. مطالبه خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید سفته تا یوم الادا.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی.
4. بدواً صدور قرار تامین خواسته.

دلایل و منضمات:

• تصویر مصدق: اصل و فتوکپی سفته به شماره [شماره سفته] مورخ [تاریخ سفته].
• تصویر مصدق: واخواست نامه سفته (در صورت وجود).
• تصویر مصدق: اظهارنامه (در صورت ارسال).

متن کامل دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

به استحضار عالی می رساند اینجانب خواهان، دارنده یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] مورخ [تاریخ سفته] به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال می باشم که توسط خوانده محترم جناب آقای/خانم [نام خوانده] در وجه اینجانب صادر گردیده است. سررسید سفته مذکور تاریخ [تاریخ سررسید] بوده است.

پس از سررسید سفته، علیرغم مراجعات مکرر و مطالبه وجه، خوانده محترم از پرداخت آن خودداری ورزیدند. همچنین، [در صورت واخواست سفته: اینجانب نسبت به واخواست سفته در تاریخ… اقدام نمودم که واخواست نامه مربوطه به پیوست تقدیم می گردد] و [در صورت ارسال اظهارنامه: اظهارنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ] نیز به خوانده ارسال شد].

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد [مثال: 307 به بعد قانون تجارت] و مواد [198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی]، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح ستون خواسته، شامل محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه سفته، خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید و کلیه خسارات دادرسی را دارم. همچنین، بدواً و در جهت حفظ حقوق اینجانب، صدور قرار تامین خواسته از کلیه اموال خوانده، مورد استدعاست.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
امضا:
تاریخ:

نکات مهم و توصیه های حقوقی در دعوای مطالبه وجه

علاوه بر آشنایی با مراحل و نمونه های دادخواست، رعایت نکات کلیدی و توصیه های حقوقی می تواند تأثیر بسزایی در موفقیت دعوای مطالبه وجه داشته باشد و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند.

جمع آوری مستندات و مدارک قوی

مهم ترین رکن در هر دعوای حقوقی، اثبات ادعا است. در دعوای مطالبه وجه نیز، هرچه مدارک و مستندات شما قوی تر و جامع تر باشد، شانس پیروزی شما بیشتر خواهد بود. مدارک شامل:

• مدارک کتبی: قراردادها، فاکتورها، رسیدهای بانکی (فیش واریز، تراکنش های بانکی)، پیامک های تایید بدهی، ایمیل ها یا هرگونه مکاتبه کتبی.
• شهادت شهود: در صورت عدم وجود اسناد کتبی یا برای تقویت آن ها، شهادت افراد مطلع و بی طرف می تواند بسیار کارگشا باشد.
• اقرار: اقرار شفاهی یا کتبی بدهکار به دین، قوی ترین دلیل اثبات محسوب می شود.

اهمیت مشورت با وکیل متخصص

هرچند طرح دعوای مطالبه وجه در بسیاری از موارد به صورت شخصی نیز امکان پذیر است، اما پیچیدگی های حقوقی، تعدد قوانین و رویه های قضایی، و نیاز به رعایت دقیق تشریفات دادرسی، لزوم مشورت با وکیل متخصص را دوچندان می کند. یک وکیل مجرب می تواند:

• بهترین راهکار حقوقی را متناسب با شرایط پرونده شما ارائه دهد.
• در جمع آوری مستندات و تقویت ادله به شما کمک کند.
• دادخواست را به صورت صحیح و مستدل تنظیم نماید.
• در جلسات دادرسی از حقوق شما دفاع کند.
• روند اجرای حکم و وصول طلب را تسریع بخشد.

تفاوت مطالبه وجه با سند رسمی و سند عادی

همانطور که قبلاً اشاره شد، سند رسمی (مانند اسناد تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی) از ارزش اثباتی بالاتری برخوردار است و نیاز کمتری به اثبات صحت دارد. در حالی که سند عادی (مانند دست نوشته ها و قراردادهای خصوصی) ممکن است در صورت انکار یا تردید خوانده، نیاز به اثبات اصالت داشته باشد که این خود روند دادرسی را طولانی تر می کند.

نحوه اثبات دعوا در صورت عدم وجود سند کتبی

در بسیاری از مواقع، افراد بدون تنظیم سند کتبی اقدام به قرض دادن وجه یا ارائه خدمات می کنند. در چنین مواردی، اثبات دعوا دشوارتر است اما ناممکن نیست. روش های اثبات شامل:

• شهادت شهود: معرفی شهودی که از جزئیات دین و توافقات مطلع هستند.
• اقرار خوانده: اگر بدهکار در دادگاه یا خارج از آن به دین خود اقرار کند.
• امارات قضایی: دلایلی که به طور غیرمستقیم بر وجود دین دلالت دارند، مانند تراکنش های بانکی مشکوک، پیامک های غیرمستقیم، یا حتی سکوت خوانده در برابر اظهارنامه.

پیشگیری از مشکلات آتی (تنظیم قراردادهای دقیق)

بهترین راهکار برای جلوگیری از دعاوی مطالبه وجه در آینده، پیشگیری است. همواره توصیه می شود در هرگونه معامله مالی، حتی با نزدیکان و دوستان، اقدام به تنظیم قرارداد کتبی دقیق نمایید. این قرارداد باید شامل موارد زیر باشد:

• مشخصات کامل طرفین.
• مبلغ دقیق وجه مورد معامله/قرض.
• تاریخ سررسید و نحوه پرداخت.
• ضمانت های اجرایی در صورت عدم ایفای تعهد.
• تعهدات و شروط خاص طرفین.

تنظیم یک قرارداد جامع، شفاف و دقیق می تواند از بسیاری از سوءتفاهم ها و اختلافات حقوقی بعدی جلوگیری کند.

نتیجه گیری

دعوای مطالبه وجه یکی از رایج ترین دعاوی در نظام حقوقی ما است که به افراد امکان می دهد تا حقوق مالی خود را از طریق مراجع قضایی احقاق کنند. این فرآیند، هرچند در ظاهر ساده به نظر می رسد، اما دارای پیچیدگی ها و ظرایف حقوقی متعددی است که عدم توجه به آن ها می تواند به اطاله دادرسی یا حتی از دست رفتن حق منجر شود. از گام های اولیه مانند جمع آوری مستندات و ارسال اظهارنامه تا تنظیم دقیق دادخواست، انتخاب مرجع صالح و پیگیری اجرای حکم، هر مرحله نیازمند آگاهی و دقت فراوان است.

هدف اصلی این راهنمای جامع، روشن ساختن مسیر مطالبه وجه و ارائه ابزارهای لازم برای افراد و کسب وکارها بود تا با تکیه بر دانش حقوقی و نمونه های عملی، با اطمینان خاطر بیشتری در این مسیر گام بردارند. همواره به یاد داشته باشید که موفقیت در دعاوی حقوقی، بیش از هر چیز، به پشتوانه مستندات قوی و آگاهی از قوانین وابسته است. لذا، حتی با مطالعه این مقاله، برای حصول بهترین نتایج، مشورت با وکلای متخصص و استفاده از تجربیات حرفه ای آن ها می تواند یک سرمایه گذاری هوشمندانه برای حفظ و وصول حقوق مالی شما باشد.