ارتودنسی دندان برای چه کسانی است و کاربردهای آن
ارتودنسی دندان، که یکی از تخصصهای مهم در حوزه دندانپزشکی است، برای افرادی که دارای ناهنجاریهای دندانی و فکی هستند، اعمال میشود. این روش درمانی میتواند برای طیف وسیعی از بیماران، از کودکان گرفته تا بزرگسالان، مناسب باشد. در ادامه به برخی از موارد استفاده ارتودنسی و کاربردهای آن اشاره میکنیم.
برای چه کسانی است؟
۱. کودکان و نوجوانان: توصیه میشود که کودکان تا سن ۷ سالگی برای ارزیابی ارتودنسی در مطب مجهز دکتر مبینا ملایی معاینه شوند تا ناهنجاریهای احتمالی در سنین رشد قابل تشخیص و درمان باشند.
۲. بزرگسالان: هیچ محدودیت سنی برای ارتودنسی وجود ندارد. بزرگسالانی که دندانهای نامرتب یا مشکلات فکی دارند میتوانند از این درمان بهرهمند شوند.
کاربردهای ارتودنسی
۱. تصحیح ناهنجاریهای دندانی: ارتودنسی برای اصلاح فاصله بین دندانها، دندانهای شلوغ و همپوشانی، و نامرتبی دندانها استفاده میشود.
۲. اصلاح مشکلات گاز گرفتن و جویدن: ناهنجاریهای دندانی و فکی میتوانند بر توانایی فرد برای جویدن و گاز گرفتن تأثیر بگذارند. ارتودنسی به بهبود عملکرد و افزایش کارایی جویدن کمک میکند.
۳. پیشگیری از مشکلات دندانی در آینده: اصلاح ناهنجاریهای دندانی میتواند از بروز مشکلات بیشتر مانند سایش بیش از حد دندانها، مشکلات لثه، و بیماریهای دندانی پیشگیری کند.
۴. بهبود بهداشت دهان و دندان: دندانهای نامرتب ممکن است تمیز کردن را دشوار کنند و خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه را افزایش دهند. ارتودنسی با مرتب کردن دندانها، بهداشت دهان و دندان را بهبود میبخشد.
۵. افزایش اعتماد به نفس: ناهنجاریهای دندانی و فکی میتوانند بر اعتماد به نفس و تصویر ذهنی فرد تأثیر منفی بگذارند. ارتودنسی با بهبود ظاهر لبخند، میتواند به افزایش اعتماد به نفس کمک کند.
۶. اصلاح مشکلات فکی: ارتودنسی همچنین میتواند برای اصلاح مشکلات مربوط به ناهنجاریهای فکی مانند اوربایت (overbite)، آندربایت (underbite)، و کراسبایت (crossbite) استفاده شود.
اورجت
اورجت (Overjet) به بیرون زدگی دندانهای جلوییِ فک بالا اشاره میکند. مشخصه چنین بایتی این است که دندانهای بالا خیلی به جلو کشیده میشوند، یا اینکه دندانهای پایین به اندازه کافی امتداد نمییابند.
اوربایت (دیپبایت)
اوربایت (Overbite) یا دیپ بایت (Deep bite) حالتی است که دندانهای فک بالا، دندانهای فک پایین را به حدی غیر طبیعی میپوشانند. این همپوشانی میتواند آنقدر شدید باشد که دندانهای جلویی پایین به سقف دهان برخورد کنند و به آن آسیب بزنند.
اپنبایت
اپنبایت (Open bite)، به معنی باز بودن بین فکها در بخش جلویی، عقبی یا کنارهها، از دیگر ناهنجاریهایی است که با ارتودنسی اصلاح میشود. در این وضعیت دندانهای آسیا روی هم قرار میگیرند، اما دندانهای جلویی روی هم قرار نمیگیرند و فضای ایجادشده مانع جویدن صحیح غذا میشود.
آندربایت (ریورس بایت)
آندربایت (underbite) یا ریورس بایت (Reverse bite) زمانی است که دندانهای پایینی به سمت جلو کشیده میشوند، گویی چیزی فک را به سمت بیرون فشار میدهد. این ناهنجاری میتواند خفیف (وقتی دندانهای جلو تقریبا به هم میرسند) یا شدید (وقتی به دلیل فاصله بسیار زیاد دندانها اصلا به هم نمیرسند) باشد.
در هرحالت، ارتودنسی دندان به خاطر بیرون زدگی دندانهای جلوییِ فک پایین ضروری است؛ چون این مشکل معمولا به طور طبیعی برطرف نمیشود.
برای انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی به چه نکاتی توجه کنیم؟
راحتی و آرامش در کلینیک ارتودنسی
در انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی همیشه دقت کنید. متخصصان ارتودنسی باید در هنر گوش دادن استاد باشند تا باعث ایجاد آرامش خیال بیماران شوند. تجربه آنها در این زمینه به آنها آموخته است که چگونه قضاوت اولیه خود را از مشکل بیمار کنار بگذارند. آنها قضاوت نهایی خود را بر اساس نتیجه گفتگو با بیماران در کنار دانش حرفهای خود به دست میآورند.
ازسویدیگر، ارتودنتیستها منحصرا با بیمارانی سروکار دارند که به ظاهر شخصی خود اهمیت میدهند. بنابراین، ویژگی شخصیتی حساس بودن در یک ارتودنتیست، نقش بهسزایی در ایجاد احساس راحتی بیمارانش دارد. هنگامی که بیماران برای دندانپزشک توضیح میدهند که چگونه ظاهر فعلی دندانها بر چهره آنها تأثیر میگذارد، ممکن است کمی دچار احساس شرم شوند و نیاز به اطمینان خاطر از حساسیت و مهربانی ارتودنتیست دارند. همچنین، برخی از متخصصان ارتودنسی ممکن است بهترین مهارتهای ارتباطی با بزرگسالان را داشتهباشند اما در مورد بچهها و دندانهایشان بهترین انتخاب نباشند. متخصصان ارتودنسی فوقالعاده مانند دکتر علیرضا خدیوی، باعث میشوند که کودک در جلسات ویزیت احساس راحتی کند.
عدم سردرگمی بیمار با انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی
همه خواهان لبخندی بینقص هستند، اما گاهی اوقات برای ترغیب بیماران به شروع درمان ارتودنسی و جلوگیری از سردرگمی آنها نیاز به کمی تشویق است. یکی از مزایای انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی این است که میتوانید با کمک او از سردرگمی نجات پیدا کنید. بنابراین:
عکسهای درمانی قبل و بعد سایر بیماران را ببینید. دیدن افرادی که قبلا دندانهای نامنظم یا بافاصله داشتند، در ایجاد اعتماد اولیه موثر است. بسیاری از بیمارانی که از مشکلات گاز گرفتن، عزت نفس پایین یا درد رنج میبرند، احساس میکنند که تنها هستند و وقتی تعداد بیمارانی را که با موفقیت تحت ارتودنسی قرار گرفتهاند مشاهده میکنند، میتوانند از سردرگمی نجات پیدا کنند.
اگر دندانپزشکان توضیح درمان پیشنهادی خود را بهصورت سازماندهی نشده شروع کنند، احتمالا با بیمارانی گیج و اعتماد کم مواجه خواهند بود. بنابراین، باید برنامه درمانی خود را از ابتدا تا انتها توضیح دهند و تمام مراحل را برجسته کنند. تمام بیماران همیشه شفافیت را ترجیح میدهند، بنابراین این رویکرد شما را تشویق میکند که درمان را زودتر شروع کنید.
ارتودنسی فقط برای صاف کردن دندانها نیست. روشی که دندانهای شما روی هم قرار میگیرند نیز میتواند بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد و از اعتماد به نفس هنگام لبخند زدن تا تغذیه و خواب را بهبود دهد. اگر شما از تمام جوانب مزایای ارتودنسی آگاه شوید، احتمالا زودتر اقدام به این درمان خواهید کرد.
اگر بعد از مراجعه به دندانپزشک احساس معامله به شما دست دهد، به احتمال زیاد گیج و دلسرد خواهید شد. بههمین دلیل یکی از بهترین کارهایی که متخصصان ارتودنسی میتوانند در این زمان انجام دهند، گفتگو با بیماران و رفع ابهامات آنها است.ارزیابی بالینی نهتنها فرصتی برای معاینه و بحث در مورد نیازهای دندانی شما است، بلکه زمانی است که شما دندانپزشکتان را بهتر بشناسید.
تجربه متخصص ارتودنسی
بریسهای ارتودنسی معمولاً هر 4 تا 6 هفته یکبار نیاز به تنظیم دارند اما موفقیت در درمان به مهارتهای ارتودنتیست به اشتیاق و همکاری بیمار نیز بستگی دارد. بااینحال، میزان تجربه متخصص تعیینکننده نحوه و میزان تنظیم نهایی دندانها و هزینه ارتودنسی خواهد بود ولی حرکات جزئی دندان در طول زندگی طبیعی است. بنابراین نمیتوان در ارتودنسی تضمین دائمی داد.
استفاده از تکنولوژی و متدهای به روز
مهمترین نکته بعد از انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی و معاینه کامل، توجه به تجهیزات و تکنولوژی مورد استفاده در مطب یا کلینیک است. درمان ارتودنسی را میتوان با انواع مختلفی از دستگاهها انجام داد که اکثر مردم به آن «بریس» میگویند و به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم میشود. میزان دانش، تجربه و استفاده دندانپزشک از تجهیزات و فناوریهای مدرن برای جایگذاری بریسها میتواند در سرعت و کیفیت بهبود دندانها نقش داشتهباشد.
نحوه عملکرد و ارائه خدمات
هرچه بیماران در پیگیری درمان خود کوشاتر باشند، نتایج بهتری بهدست خواهند آورد. یکی از مشکلات بسیاری از ارتودنتیستها و دندانپزشکان این است که چگونه میتوان انطباق بیماران را به حداکثر رساند. پاسخ این است که یکی از مهمترین کارها نحوه عملکرد متخصصان و ارائه خدمات کلینیک است.
بر کسی پوشیده نیست که آموزش بیمار بخش مهمی از درمان است. در دنیای ارتودنسی، این آموزش شامل همه چیز از مسواک زدن صحیح و نخ دندان کشیدن تا نگهداری بریسها و الاینرها را شامل میشود. معمولا بیماران میدانند که باید چه کاری انجام دهند اما گاهی ممکن است در نحوه انجام صحیح مراقبتها دچار مشکل شوند و این وظیفه ارتودنتیست است که به آنها در این مورد توضیح دهد. همچنین مهم است که پزشک بتواند آموزش را در قالبهای مختلف ارائه دهد. جزوههای کاغذی معمولا گم میشوند، بنابراین استفاده از جایگزینهای دیجیتالی، مانند محتوای الکترونیکی و ویدئویی که شما بتوانید بهصورت آنلاین به آنها دسترسی داشتهباشید، مفید است.
اکثریت قریب به اتفاق مردم در حال حاضر یک تلفن همراه دارند و میتوانند به شبکههای اجتماعی وصل شوند. از آنجایی که افراد زیادی صاحب گوشی هوشمند هستند، استفاده از این مزیت نیز برای بهینهسازی عملکرد و بهبود انطباق بیماران منطقی است. سادهترین راه برای انجام این کار این است که کلینیک از برنامههای پیامکی برای یادآوری نوبت ویزیت به بیماران استفاده کند.
همچنین، تحقیقات بهطور مداوم نشان میدهد که حمایت و مسئولیتپذیری در تداوم روند درمان چقدر مهم است. تشویق منظم خانواده، دوستان و پزشک میتواند کمک زیادی به ایجاد عادات سالم و ماندگار کند و باعث تقویت رابطه بیمار و پزشک نیز خواهد شد. وقتی شما بدانید که مهم هستید و برای دندانپزشکتان ارزش دارید، به نحو موثرتری درمان خود را دنبال خواهید کرد.