ترندونی/ خراسان رضوی یک کارشناس آب و خاک گفت: با توجه به تغییرات مداوم آب و هوا مانند گرم شدن کره زمین، کاهش منابع طبیعی و منابع آب سطحی، مردم به سمت قنات به عنوان یک تکنیک سازگار با آب و هوا روی می آورند.
هادی معماریان امروز در همایش علمی قنات و میراث فرهنگی در مرکز آموزش عالی کاشمر افزود: در بیابان ها پایه های تمدن و سکونت گاه ها را از بین می برد، اما محیط در حال تغییر است. منجر به دگرگونی نظام تولید و ایجاد نوع دیگری از معیشت به نام معیشت قنات می شود که مبتنی بر تامین آب مورد نیاز قنات بود.
وی گفت: اگرچه هزاران سال است که قنات ها با تغییرات اقلیمی سازگار شده اند، اما از زمانی که پمپاژ آب از سفره های آب زیرزمینی را آغاز کردیم، اکنون به راحتی این تکنیک سازگار را از دست می دهیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به تحقیقات انجام شده برای ارزیابی تاثیر تغییرات اقلیمی بر مناطق خشک و نیمهخشک حوضه کاشمر گفت: طبق تحقیقات و مدلسازیها، اکثر ماههای منتهی به سال ۱۳۹۸. بارندگی قابل توجه نبود اما در حال کاهش است.
معماریان افزود: اگرچه در این مطالعات میانگین دمای ماهانه افزایش می یابد، اما میانگین دمای فصلی اندکی افزایش می یابد، اما در برخی سناریوها قابل توجه نیست، اما میانگین دما افزایش می یابد و در بسیاری از موارد قابل تامل است.
وی گفت: بدون شک با افزایش دما، این روند کاهشی را تحت تاثیر قرار می دهد. برف کمتری خواهیم داشت و میزان تبخیر افزایش می یابد و منطقه خشکسالی بیشتری را تجربه می کند.
رئیس مرکز آموزش عالی کاشمر درباره تغییر اقلیم در منابع آب زیرزمینی و قنات ها نیز گفت: بررسی های انجام شده در مناطق خشک و نیمه خشک ایران حاکی از آن است که تغییرات اقلیمی منجر به کاهش چشمگیر دبی آبزیان خواهد شد.
وی افزود: بر اساس تحقیقات انجام شده کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد و منابع آبی آن محدود است و این منابع آبی تا سال 2050 در حوضه ها قرار دارد. 12 درصد کاهش خواهد یافت. همچنین تا سال 2020 دمای خاورمیانه یک تا دو درجه افزایش می یابد و تا 20 درصد کاهش می یابد.
وی گفت: تخمین زده می شود که دشت کشمیر به طور متوسط سالانه 11 تا 21 سانتی متر ریزش داشته باشد.
وی گفت: طبق تحقیقات انجام شده دشت کاشمر طی چهار سال 80 سانتی متر افت کرده است. این یک روند وحشتناک است؛ لغزش به این معناست که سفره های زیرزمینی و قنات های مفید را به مرور زمان از دست بدهیم.
این کارشناس آب و خاک گفت: قنات عنصر توسعه پایدار است، توسعه پایدار در منطقه کاشمر بر اساس عملکرد استاندارد سفره های آب زیرزمینی ارزیابی می شود.
وی افزود: متأسفانه برداشت سفرههای زیرزمینی از آبهای زیرزمینی بهقدری افزایش یافته که سالانه ۳۶ میلیون مترمکعب کسری مخزن تجمعی و حدود ۵ تا ۱۱ میلیون مترمکعب کسری مخزن داریم.
معماران گفتند: «ما از نقطه تابآوری اکوسیستم عبور کردهایم و به وضعیت غیرقابل برگشت رسیدهایم. وقتی ته نشین شد یعنی به حالت برگشت ناپذیری رسیده ایم. باید به محیط زیست و اکوسیستم رشوه بدهیم تا کمی ما را تحمل کنند و به حالت قبل برگردیم. در غیر این صورت حداقل تا 20 سال آینده زندگی ما در منطقه کشمیر به شدت مختل خواهد شد.
وی گفت: اگر به فکر منابع آب زیرزمینی نباشیم باید به فکر مهاجرت تا 20 سال آینده باشیم.
اکثر دسته ها بیمه نیستند
.قنات قصبه در فهرست میراث جهانی نیز در این همایش گفت: قنات قصبه گناباد به عنوان اولین اثر خراسان رضوی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
رسول صنوبری افزود: ما از طریق تامین اجتماعی و جهاد کشاورزی از مغنی ها خواسته ایم مشمول مشغله ها شود و تحت پوشش هنرمندان و بیمه فنی و حرفه ای قرار گیرد تا زودتر به عنوان کار ارزان با بیمه ارزان و گران بازنشسته شوند. . “
وی گفت: متاسفانه اکثر موسساتی که در حال حاضر در ایران فعالیت می کنند بیمه ندارند. اگر دوام نیاورد، کانال زیرزمینی نخواهیم داشت.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گناباد ابراز امیدواری کرد با کمک آب منطقه ای و جهاد کشاورزی برای حفظ و تعمیق قنات ها از آبزی پروری در فهرست میراث جهانی یونسکو در سال 2016 حمایت شود. همچنین در فهرست ملی و بین المللی به عنوان قدیمی ترین و عمیق ترین قنات ایران به ثبت رسیده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشمر نیز در این مراسم با بیان اینکه قنات کاشمر قدمتی طولانی دارد، گفت: صرفه جویی در آب مورد توجه مردم باستانی بوده است.
رضا یوسفی افزود: شکی نیست که ایرانیانی که ساختار قنات را ابداع کردند، پیشگامان استفاده بهینه و اصولی از منابع آب زیرزمینی در جهان هستند، قنات هایی که بر اساس محاسبات و تحقیقات و تحقیقات ریاضی شکل گرفته اند. در فصول مرطوب و خشک
وی افزود: متأسفانه سال هاست که خشکسالی بر قنات ها و چشمه های منطقه کاشمر سایه می اندازد و سفره های آب زیرزمینی منطقه به شدت کاهش یافته است به طوری که به جرات می توان گفت اکثر چشمه ها خشک شده اند. . و بقیه حتی پرندگان را ننوشند، چه رسد به آبیاری درختان و مزارع.
پخش مستند قنات قصبه گناباد و ضیافت مغان ارادت از دیگر برنامه های این همایش بود.
انتهای پیام/