دنباله گردبر چیست و چگونه روی دریل نصب می شود

مته گردبر چیست؟

یک مته استوانه‌ای شکل است که همراه با دریل برقی برای ایجاد سوراخ‌های کاملاً گرد طراحی‌شده است. اصولا سوراخکاری با قطرهای بزرگ را با مته‌های مارپیچی انجام نمیدهند، چون کل مواد سطح و عمق قطعه‌کار باید بریده شود و این فرایند سوراخکاری را بسیار انرژی‌بر و وقت‌گیر خواهد کرد. در عوض مته‌های گردبر به شکل استوانه توخالی هستند، فقط لبه های مته در انتهای استوانه عمل برش را انجام می‌دهد.

مته های گردبر در صنعت برق و لوله‌کشی بسیار متداول هستند. کاربرد مته گردبر بیشتر در شرایطی که نیاز به ایجاد سوراخ های بزرگ و عمیق است به چشم میخورد. در این مقاله، هرآنچه که باید در مورد مته گردبر بدانید، نحوه استفاده از آن و کاربردهایش را توضیح خواهیم داد.

شکل و ساختار یک مته گردبر

می‌توانند سوراخ‌هایی با قطری بسیار بزرگ‌تر از مته معمولی ایجاد کنند. مته گردبر بر روی دریل برقی شما توسط آربور نصب می‌شود. با استفاده از آربور می‌توانید قبل از برش، سوراخی در محل مورد نظر ایجاد کنید تا تکان خوردن را حین حفاری کاهش دهید.

کاربرد مته گردبر علاوه بر صنایع فلزی، چوب و ام‌دی‌اف در کارهای مختلف ساختمان نیز به چشم میخورد. از مته گردبر برای ایجاد سوراخ با قطر بیش از ۱ اینچ روی دیوار و سقف، جهت عبور سیم و کابل، لوله و نصب هالوژن، نصب اتصالات و رابط‌ ها، نصب یراق آلات استفاده می‌شود. به طور عمومی برای سطوحی که به برش‌های دایره‌ای بزرگتری نسبت به مته‌های مارپیچی معمولی نیاز دارد، انتخابی مناسب هستند.

مته‌های گردبر در اندازه‌ها و قطرهای مختلفی وجود دارند و می‌توان از آن‌ها برای برش چندین ماده استفاده کرد. هنگام خرید یک مته گردبر به عمق و قطر برشی که میخواهید انجام دهید دقت کنید.  هرچه قطر مته گردبر بزرگ تر باشد یک سوراخ دایره ای بزرگی را با همان میزان قطر حفاری میکند. هر چه عمق بیشتری را بخواهید حفاری کنید باید طول مته گردبر را در نظر بگیرید.

همچنین هنگام خرید به کاربرد مته گردبر دقت کنید. ساختار هر مته گردبر با دیگری متفاوت است. برخی برای گردبر شیشه و برخی برای چوب و مواد دیگری استفاده می شوند.

مته های گردبر برای خرید به‌صورت تک یا ست مته گردبر چندتکه در دسترس هستند. بهترین نوع مته گردبر را میتوانید از ابزارباما در فروشی های معتبر به صورت حضوری خریداری کنید و یا مته گردبر را از فروشگاه آنلاین به همراه مشاوره رایگان، پرداخت آسان و ارسال سریع دریافت کنید.

انواع مته گردبر

مته گردبر داری تنوع نسبتا زیادی است. این مته بر اساس جنس ماده‌ای که روی آن کار می‌کنند، تقسیم‌بندی می‌شود که از انواع آن می‌توان به مته گردبر ام‌دی‌اف، مته گردبر چوب، مته گردبر سرامیک، مته گردبر استیل و مته گردبر شیشه اشاره کرد. به طور کلی انواع مته گردبر به شرح زیر است:

از نظر شکل دندانه، کاربرد مته گردبر با دندانه‌هایی با لبه‌ زاویه‌دار و اره‌ای شکل، برای سوراخ‌کاری سطوح نرم مثل چوب، پلاستیک و فلزات نرم است. در مقابل مته گردبرهایی با دندانه‌های با لبه‌ مربعی شکل که ضخامت بیشتری نیز دارند، برای سوراخ‌کاری سطوح سخت مانند بتن، سنگ و شیشه کاربرد دارند.

آشنایی با قسمت های مختلف مته گردبر

قسمت های مته گردبر

استوانه فلزی از جنس فولاد که روی یک دنباله نصب می‌شود. البته برخی گردبرها دارای دنباله گردبر ولف ثابت هستند. طول این استوانه بیشترین عمق سوراخکاری را تعیین می‌نماید.

شکاف‌ ها (Slots):

در دیوارهای استوانه شکاف هایی برای خروج تراشه پیش بینی شده تا از گیرکردن تیغه‌ها جلوگیری کند.

لبه / تیغه /  دندانه‌های برش (Cutting blade):

در لبه انتهای استوانه مته، دندانه هایی تیز، گرد و یا مربع از مواد بسیار سخت تعبیه شده که وظیفه برش را انجام می‌دهد. هر چه تراکم دندانه‌ها بیشتر باشد، برش آرامتر و لبه کار هموار و تمیز خواهد بود اما سرعت سوراخکاری پایینی خواهیم داشت.

مته راهنما (Pilot Drill bit):

در مرکز گردبر یک مته داخلی وجود دارد که برای دقت در مرکزیت گردبر است و با عملکرد لنگر مانند سبب می‌گردد گردبر اصطلاحا فرار نکند. انتهای مته راهنما به دنباله یا رابط گردبر متصل می‌شود.

رابط (Arbor):

دنباله یا رابط در مته‌های گردبر نقش نگهدارنده اعضای متحرک و اتصال بین مته و دریل را ایفا می‌کند. در برخی مدل‌ها رابط  فنر جهنده‌‌ای دارد. فنر در زمان سوراخکاری فشرده می‌شود و قطعات بریده شده را به بیرون پرتاب می‌کند. از لحاظ اندازه دو نوع دنباله در بازار موجود است.

آربور در مته گردبر

کاربرد مته گردبر بر اساس شکل ظاهری

برخی از طرح‌های مته گردبر دارای یک قلاب یا مته (داخلی یا قابل جابجایی) هستند که از مرکز توخالی سوراخ‌بر بیرون می‌زند. آن‌ها به تراز کردن و هدایت ابزار برش در هنگام سوراخکاری قطعه کمک می‌کنند.

کاربرد مته گردبر با نوک کارباید

این نوع مته‌ها معمولاً برای سوراخکاری در فلزات انتخاب می‌شوند، اما همچنین می‌توانند در هنگام کار با مواد مشتق شده از چوب که احتمالاً گردوغبار بیش‌ازحد یا زباله یا بخارهای سمی تولید می‌کنند (به‌ویژه با افزایش دما) نیز کاربردی باشد.

کاربرد مته گردبر دوفلزی برای چوب

از نظر کاربرد مته گردبر برای ورق‌های فلزی عموماً به‌گونه‌ای ساخته می‌شوند که از استحکام بیشتری برخوردار باشند و می‌توانند در برابر دماهای بسیار بالا که حین سوراخکاری ایجاد میشود، مقاومت کنند.

انواع کاربرد مته گردبر و شکل ظاهری آنها

ساختار و کاربرد مته گردبر برای شیشه

مته‌هایی که برای استفاده روی شیشه و سرامیک ساخته می‌شوند، اغلب دارای دندانه‌های گلوله دار یا مربعی هستند که بیشتر ازآنچه معمولاً در مته‌های گردبر چوبی یا پلاستیکی می‌بینید از هم جدا می‌شوند. مته گردبر شیشه به شما این امکان را می دهد بدون شکستگی، سوراخی تمیز با قطر دلخواه در شیشه ایجاد کنید.

ساختار و کاربرد مته گردبر برای بتن

به‌طورکلی، دندانه‌های بیشتر مته‌های گردبر سنگ‌تراشی (که گاهی اوقات به‌عنوان مته‌های هسته‌ای نیز نامیده می‌شوند) نسبت به نمونه‌های چوبی، فاصله بیشتری دارند و اغلب برای سختی و قدرت برش بیشتر، دندان‌ها دارای نوک الماسی هستند. این فاصله وسیع‌تر باعث می‌شود که مواد حذف‌شده از لبه‌های مته‌ گردبر راحت‌تر بیفتند و به جلوگیری از گرفتگی و اختلال حین سوراخکاری کمک می‌کنند.

ساختار و کاربرد مته گردبر برای کاشی

یک جایگزین مته که برای استفاده در کاشی‌های سرامیکی، چینی، شیشه‌ای و سنگ‌تراشی طراحی‌شده است، مته گردبر بدون دندان یا روکش شده است. این نوع مته‌های گردبر به‌جای داشتن دندان‌های دندانه‌دار یا تاج‌دار که از لبه برش بیرون زده‌اند، دارای یک لبه صاف هستند که با مواد سخت و ساینده مانند الماس یا کارباید پوشیده شده است.

کاربرد مته گردبر کاشی و بدون دندانه این است که امکان برش‌های دقیق‌تر، ظریف‌تر و سریع‌تر را در مواد بسیار سخت یا متراکم با خطر کمتر بریدگی و شکستگی ایجاد می‌کند.

مته گردبر از نمای نزدیک

مثال های دیگری از کاربرد مته گردبر

نصب دستگیره در و لامپ در کناف سقف و دکوراسیون

دستگیره‌های درب و وسایل روشنایی نیاز به سوراخ دقیق جهت قرارگیری دارند. اکثر روش‌های دیگر برای برش دایره روی در یا سقف کارآمد نیست. بنابراین مته گردبر کمک بزرگی خواهد بود.

لوله‌کشی و کانال‌کشی

از دیگر کاربرد مته گردبر می‌توان به استفاده از آن در لوله‌کشی و کانال‌کشی اشاره کرد. می‌توانید هنگام نصب کانال‌کشی از یکی از آن‌ها استفاده کنید.

راهنمای استفاده از مته گردبر

با توجه به کاربرد مته گردبر و ابعاد سوراخی که نیاز داریم، مته مناسب را تهیه میکنیم. حال استفاده از آن درواقع بسیار ساده است. مراحل زیر را دنبال کنید:

گاهی اوقات دریل را از سوراخ بیرون آورید تا گردوغبار پاک شود. هنگامی‌که محل موردنیاز خود را با موفقیت سوراخ کردید، مواد زائد را از مته گردبر خود خارج کنید.

مدلی از مته گردبر

آیا میتوان از مته گردبر بدون مته راهنما یا همان مته پیلوت استفاده کرد؟

استفاده از مته گردبر بدون مته پیلوت یا مته راهنما توصیه نمیشود. زیرا مته گردبر به اطراف میپرد و محل برش بهم میریزد و برشی یک دست و تمیز نخواهید داشت. هنگام استفاده از مته گردبر با دریل برقی بدون مته پیلوت، یک صفحه راهنما مورد نیاز است.

یکی از است که برای ایجاد برش دایره‌ای روی سطوح مختلف به کار برده شده و سوراخ‌های بزرگ‌تری نسبت به مته‌های معمولی ایجاد می‌کند. این نوع مته علاوه بر کاربرد صنعتی در ساخت و سازهای عمومی نیز کاربرد دارد و می‌توان از آن برای ، سقف، نصب یراق آلات، محل عبور کابل، لوله و ساخت لوازم تزئینی استفاده کرد.

مته گردبر در برندهای مختلفی در بازار موجود است و می‌توان هم به صورت تک و هم عمده از فروشگاه‌های ابزارآلات تهیه کرد. این در انواع گوناگونی موجود بوده و رایج‌ترین آن مته گرد بر سیلندر فلزی است. سیلندر این مته بر روی یک محور نصب شده و یک سر آن دارای شفتی است برای نصب به سه نظام دریل. استوانه مته دارای دندانه‌های تیز بوده و تمام بدنه آن از جنس استیل ساخته شده است.

برخی از مته‌های گردبر دارای محوری (ثابت یا قابل جداشدن) هستند که از مرکز مته بیرون می‌زند. وظیفه اصلی محور این است که هنگام سوراخ کردن قطعه کار به تراز و هدایت مته گرد بر کمک کند. این قطعه اساسی نیاز به سوراخ کردن اولیه قطعه کار قبل از برش دایره‌ای را حذف می‌کند.

در این راهنما نحوه کار با مته گردبر بررسی شده و نکاتی که باید در استفاده درست آن بدانید آورده شده است.

روش کار مته گردبر

مته گردبر همانطور که از نام آن مشخص است برای برش دایره‌ای روی سطح کار بوده که نسبت به دیگر مته‌های دریل سوراخ بزرگ‌تری ایجاد می‌کند. کلید انتخاب یک مته گرد بر باکیفیت مانند بسیاری از اکسسوری‌های دیگر ساخت مقاوم، مواد باکیفیت و کار دقیق با است.

ویژگی‌های مته گردبر از جمله شکل دندانه‌ها و فرم کلی آن به جنس سطح قابل برش بستگی دارد. اما غالبا تمامی مته‌های گردبر از برندهای معتبر دارای ویژگی‌های مشترکی هستند.

به عنوان قاعده کلی دیواره استوانه‌ای مته گرد بر نسبت به قطر داخلی ابزار نازک‌تر ساخته می‌شود. این ویژگی اصطکاک بین دندانه‌ها و سطح کار را کاهش داده و به نیروی کمتری برای ایجاد برش نیاز دارد. در نتیجه فشار کمتری به موتور ابزار هنگام سوراخ کاری وارد می‌شود.

قطر سوراخ به عرض مته گردبر بستگی دارد. غالبا با مته گرد بر روی سطوح ورقه‌ای برش دایره‌ای ایجاد می‌شود. مته های گردبر در طول و عمق و قطرهای متفاوتی در بازار موجود است و هرچه مته گرد بر عمیق‌تر باشد برش تمیزتری روی سطوح ضخیم ایجاد خواهد کرد.

برخی از مته های گردبر همراه با قطعه‌ای به نام محور به فروش می‌رسد و ویژگی‌های دیگری که برخی از مته‌های گردبر شامل آن می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

انواع مته گردبر بر اساس کاربرد

مته گردبر چوب

مته گرد بر چوب به شکل استوانه‌ای با دندانه‌های تیز که با استفاده از محور به متصل می‌شود. مته گرد بر در سایزهای متفاوتی موجود بوده و باید متناسب با قطر دایره موردنیاز انتخاب شود.

مته گردبر شیشه و سرامیک

برای برش شیشه و سرامیک به علت ظرافت بالای کار باید از مته‌های دارای روکش الماس استفاده شود.

مته گردبر بتن

مته‌های گردبر بتن از آلیاژ فولادی پرکربن و مواد سخت و مقاومی چون تنگستن کارباید ساخته شده است. این مته‌ها باید در مقابل حرارت مقاوم باشند و به همین دلیل غالبا دندانه‌های آن دارای روکش الماسه بوده و به ان گردبر الماسه نیز گفته می‌شود.

مته گردبر متغیر یا مدرج

مته گردبر مدرج که به آن مته گرد بر متغیر نیز می‌گویند از دو بازو تشکیل شده و روی بدنه آن درجه بندی شده است. مته مدرج نیز مانند مته‌های گردبر چوب در اندازه متفاوتی در بازار موجود بوده و باید متناسب با قطر دایره موردنیاز انتخاب شود.

انواع مته گردبر بر اساس دندانه

مته های گردبر بر اساس شکل دندانه به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:

دندانه‌های با لبه های اره‌ای شکل که با دندانه‌های زاویه‌دار خود قدرت نفوذ بیشتری داشته و برای برش سطوح نرمی چون چوب، پلاستیک و فلزات نرم به کار برده می‌شود.

دندانه‌های با لبه‌های مربعی شکل که ضخامت بیشتری داشته و برای سوراخ‌کاری سطوح سخت مانند بتن، سنگ و شیشه کاربرد دارد. ناگفته نماند که برای برش سطوح سخت غالبا از مته‌های دارای روکش الماس استفاده می‌شود.

برای انواع متریال مانند شیشه، پلاستیک، سرامیک، فلز و الوارهای طبیعی و مهندسی شده و به منظور دستیابی به برشی تمیز و حرفه‌ای باید مته های مخصوص و تکنیک‌های دریل کاری متفاوتی به کار برده شود. در ادامه نکات مهم و تکنیک‌های کلی که یک اپراتور مته گردبر باید بداند آمده است.

استفاده از دریل مناسب

برای مواد نرمی که ضخامت کمی دارند مناسب بوده و حداقل ولتاژ ابزار باید 14 ولت باشد.

استفاده از تجهیزات ایمنی

قبل از شروع کار با مته گردبر ابتدا باید تجهیزات ایمنی موردنیاز مانند عینک ایمنی، ماسک و دسکش ایمنی استفاده کنید.

لباس تنگ نپوشید، جواهرات استفاده نکنید و اگر موهای بلندی دارید با گیره یا کش مو جمع کنید.

به دریل بیش از حد فشار نیاورید

برای بالا بردن سرعت کار هرگز به دریل فشار زیادی وارد نکنید. کلید اصلی برش تمیز فشار ثابت و ملایم ابزار است. به آرامی برش را شروع کرده و به تدریج سرعت چرخش را افزایش دهید.

عوامل محدود کننده عمق سوراخ

علاوه بر سطح قدرت دریل، یکی از عوامل محدودکننده عمق سوراخ ممکن است نوع طراحی مته گرد بر و نحوه تنظیم آن برای خارج کردن مواد برش داده شده باشد.

غالبا ممکن است مواد برش خورده داخل مته گیر کرده و مانع از عمق بیشتر آن داخل سطح کار شود. به همین دلیل برخی از نجاران از پیچ‌گوشتی یا ابزارهای مشابه برای تمیز کردن داخل مته استفاده می‌کنند.

برخی از مته‌های گردبر دارای شکاف سرعت روی بدنه مته بوده و مانع از گیرکردن تیغه حین کار می‌شود.

مدل‌های پیشرفته‌تر مته‌های گردبر دارای فنری است که حول محور می‌چرخد و مانع از گیرکردن مواد برش خورده داخل آن می‌شود.

زاویه مناسب برش

برش دایره‌ای با گردبر باید کاملا عمودبر سطح کار و در زاویه 90 درجه باشد تا از گیرکردن مته و سوختن موتور جلوگیری شود.

هنگام ایجاد برش دایره‌ای روی سطوح سخت بهتر است برای جلوگیری از سرخوردن مته از محور استفاده کرد. محور غالبا قابل تنظیم یا حذف بوده و در قسمت مرکز سیلندر مته قرار می‌گیرد. این قطعه 10 الی 30 میلی‌متر بالاتر از بدنه مته قرار می‌گیرد و ممکن است برای بیرون کشیدن قطعات برش خورده دارای فنر نیز باشد.

برش دایره‌ای تمیز

هنگام ایجاد برش دایره‌ای با مته گرد بر ممکن است لبه‌های برش سمت دیگر سطح کار ناصاف و پریدگی داشته باشد. دلیل این مشکل ضخامت مته و متعاقبا مقدار زیاد مواد برش خورده است.

بهترین راه برای مقابله با این مشکل این است که نیمی از یک سمت سطح کار را برش داده سپس سمت دیگر آن را به اندازه چند میلی‌متر برش دهید. در نهایت قسمت دیگر سطح کار را به اندازه عمق موردنیاز کاملا برش دهید.