کتاب زنبورعسل و پرورش دکتر شهرستانی
کتاب زنبورعسل و پرورش دکتر شهرستانی، پدر علم زنبورداری ایران که بیش از 50 سال از عمر خود را صرف پیشرفت صنعت زنبورداری ایران نمود. استاندارد آموزش دانلود کتاب اموزش پرورش زنبور عسل به زبان فارسی در ادامه آمده است.
پیشگفتار :
شغل زنبورداری در ایران را امروزه می توان به کیمیاگری که قرنها پیش تنها بین عده معدودی رواج داشت تشبیه کرد. کیمیاگران به علت منافع سرشاری که از این راه بدست می آوردند رموز کارشان را سری نگاه داشته و تنها به فرزندان یا حتی فقط به یکی از فرزندان خود می آموختند. تا این اسرار مگو را در خانواده خود حفظ کرده و شخص خارجی را هرگز به آن راه و دسترسی نباشد. وضع زنبورداری در کشور ما هم در حال حاضر خیلی بهتر از کیمیاگران سابق نیست. هم اکنون عده ای از زنبوردارها فقط با تعدادی از فنون زنبورداری آشنا بوده و سعی میکنند همه یا لااقل مهمترین قسمت آنها را سری نگهداشته و به کسی بروز ندهند.
برای خاتمه دادن به این وضع چندی پیش تصمیم به نگارش این کتاب کوچک گرفتم که قسمتی از آن همانطوری که هنگام مطالعه نیز خواهید دید نتیجه تجارب شخصیم بوده و در تهیه قسمت دیگر آن به منابع قابل اعتماد خارجی اتکاء نموده و نتیجه را در اختیار زنبورداران و دانشجویان کشور قرار می دهم. از شرح آن عده از مطالب علمی که نه قابل درک زنبورداران بوده و نه اینکه به کارشان می خورد در اینجا احتراز نموده و سعی کردم به توجیه مطالب جالب تری بپردازم که مخصوصاً مورد نیاز علاقمندان فن در ایران باشد.
دانلود کتاب اموزش پرورش زنبور عسل به زبان فارسی به همراه لینک کتاب درسی
بخش های مختلف کتاب
کتاب حاضر از سه بخش متفاوت تشکیل می شود که هر بخش آن به تنهایی می توانست به صورت کتابچه ای جداگانه چاپ گردد .
بخش اول :
بیشتر مربوط به زیست شناسی و بیماریهای زنبورعسل است .
بخش دوم :
شامل ۸۰ نکته ی مفید است که دانستن آن برای هر زنبوردار لازم می باشد
بخش سوم :
نیز تقریم سالانه ای است برای زنبوردارهای کشور که در نوع خود اولینش نیز هست . تصور کردم که شخصی که این کتاب را می خواند نه تنها با زنبورداری اشنایی ندارد . بلکه حتی نمی داند زنبور چیست و چه فرقی بین کارگر و ملکه یا زنبور نر وجود دارد . می خواهد کار زنبورداری را از صفر شروع کند . وضع طوری ترتیب داده شده که وقتی که وی به آخر کتاب می رسد کلی از مشکلها برایش حل شده باشد . برای اینکه زنبوردار بتواند با جمعیت زنبور کار کند ناگزیر از دانستن طرز زندگی آنها ( چه هنگام رشد در داخل کندو و چه در خارج از آن ) است .
کسی که بدون دانستن وضع رشد و زندگی زنبور عسل به زنبورداری بپردازد حداکثر یک زنبوربان خواهد شد نه یک زنبوردار . در تولید ملکه تا آنجا که لازم بود شرح داده شد و راهنمائی های لازم بعمل آمد . از ساختمان بدن زنبور عسل فقط به ذکر مهمترین آنها و بدون شرح زیاد اکتفا نمودم تا یاد گرفتنش برای همه آسان باشد . از آنجائیکه کندوهای خودم در حوالی کرج قرار داشتند تمام آزمایش هایم را نیز در شرایط آب و هوای کرج انجام داده ام . ولی زنبوردار می تواند شرایط منطقه ی خود را با شرایط کرج تطابق داده و طبق آن رفتار کند
( به پیشگفتار سالنامه توجه شود . ) .
مسلما این کتاب با وجود تمام – سعی و کوششم خالی از لغزش نیست . از خوانندگان محترم تقاضا و تمنا دارم که اگر خطا یا نکته ضعفی در آن مشاهده فرمودند با تذکر دادنم منتی بر من نهند تا اگر توفیق چاپ بعدی حاصل شد در آن تصحیح گردد .در قسمت ۸۰ نکته جالب زنبورداری نکات بسیار مهمی وجود دارد که دانستن آنها برای زنبوردار ضروری است . و شما قسمت اعظم آنها را در هیچ یک از کتب فارسی نمی توانید پیدا کنید . دانسته ، مطالب خیلی مهم را بارها تکرار نمودم تا نو آموزان و علاقمندان پی اهمیت موارد برده و حتماً آنها در مغزشان نقش بندند . و فراموش نکنند .
مثلاً هر اندازه در باره اهمیت کاشتن چند درخت بیدمشک در زنبورستان یا نزدیکی آن نوشته و تکرار کنم باز هم کم گفته ام . چون زنبورداران ایرانی از اهمیت فوق العاده گرده گل این درخت و رل بسیار مهمی که در تقویت زودرس جمعیت های زنبور عسل در اول بهار بازی میکند مطلقاً بی خبرند . معتقدم که تنها تکرار مطلب است که آنها را بهوش می آورد .
اگر این مختصر بتواند راهنمای عده ای از دانشجویان دانشکده های کشاورزی و بردن سطح معلومات فنی و چه از لحاظ روشن کردن نکات تاریک یا بالاخره یاد دادن بعضی از کارهای عملی نموده گرهی از مشکلاتشان را بگشاید اجر زحمات چندین ساله ام را دریافت داشته ام .
دانلود کتاب اموزش پرورش زنبور عسل به زبان فارسی
بخشی از کتاب
پرورش دهنده زنبور عسل کسی است که از عهده تشخیص انواع زنبور عسل و نحوه فعالیت آن ها، تشخیص ساختمان کندو و نحوه بکارگیری لوازم مورد نیاز در زنبورداری، پرورش و نگهداری زنبور عسل پیشگیری و مبارزه با آفات و بیماری های زنبور و برداشت عسل برآید.
در صورتی که فرد اطالعات مهارتی وفنی در زمینه شغل مذکور را نداشته باشد می بایست به میزان ۲۰۰ ساعت آموزش که مشتمل بر ۷۲ ساعت تئوری و ۱۲۸ ساعت عملی است گذرانده باشد تا به لحاظ فنی شایستگی الزم را برای احراز شغل داشته باشد. همچنین کارآموز نیاز به گذراندن دوره های پیش نیاز خاصی ندارد.
شرایط کارآموز پرورش زنبور عسل
فرد باید دارای هوشیاری ذهنی بوده و فاقد معلولیت حرکتی و بینایی باشد. این رشته هم برای برادران و هم برای خواهران قابل فعالیت خواهد بود. این رشته برای افرادی که دارای حداقل مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمایی می باشند قابل اجرا می باشد.
جنسیت زنبورهای کارگر ماده بوده و بیشتر جمعیت کندو را تشکیل میدهند طول بدن آنها تقریباً ۹ میلی‌متر می‌باشد. در یک کندوی قوی با بیش از ۱۰ قاب، حدود ۷۰ هزار زنبور کارگر وجود دارد. زنبورهای کارگر با اینکه ماده هستند توانایی بارور شدن ندارند؛ ولی در صورت نبودن ملکه در کندو می‌توانند تخم ریزی کنند؛ که در زنبورداری ماده تخم‌گذار گفته میشود؛ که این تخمها به دلیل عقیم بودن زنبور کارگر به زنبور نر تبدیل میشود.
نیش زنبورهای ماده خاردار بوده و طول آن در حدود ۱ میلی‌متر می‌باشد. به خاطر وجود همین خارها پس از نیش زدن و ورود زهر به بدن موجوداتی که ساختار گوشتی دارد نیش در پوست گیر کرده و موجب جدا شدن کیسه زهر از زنبور میشود؛ و پس از چند دقیقه زنبوری که نیش زده خواهد مرد. این باور اشتباه وجود دارد که زنبورها به صورت آگاهانه اقدام به نیش زدن میکنند و به عبارتی خود را فدا میکنند ولی زنبورها به هیچ وجه نمی‌دانند بعد از نیش زدن کیسهٔ زهرشان پاره خواهد شد.
کوچکترین و پرجمعیتترین زنبوران عسل هستند و 98 درصد جمعیت کلنی را تشکیل میدهند . زنبور کارگر مثل ملکه همیشه از تخم بارور شده بوجود میآیند و مثل ملکه از جنس ماده است و دوران رشدش از تخم تا زنبور کامل 21 روز است. زنبورهای کارگر با اینکه ماده هستند. توانایی بارور شدن ندارند. ولی در صورت نبودن ملکه در کندو می توانند تخم ریزی کنند.
دوران حیات زنبور کارگر
مدت به دنیا آمدن یک زنبور کارگر 21 روز می باشد که شامل سه روز تخم، شش روز لارو و دوازده روز شفیره بسته می باشد. طول عمر زنبور کارگر بستگی به مقدار کاری که انجام می دهد دارد. هرچه بیشتر کار کند؛ عمرش کمتر می شود زنبورهایی که در فصل بهار یا تابستان به دنبا می آیند. عموماً عمرشان شش هفته و زنبورهایی که در اواخر تابستان و پاییز به دنیا می ایند. عمرشان شش تا هفت ماه می باشد.
تخمین زده شده است که 0/1 با 0/2 درصد حجم همولنف یک زنبور کارگر توسط واروا در هر وعده غذا بلع میشود و در یک دوره کامل زندگی زنبور، 4% حجم همولنف زنبور بلعیده می شود. کاهش تعداد سلولهای خونی هموسیتها و تغییر میزان پروتئین همولنف نیز گزارش شده است. میزان اهمیت این تغییرات بستگی به تعداد انگل ها دارد در هنگام آلودگی شدید، بر روی کار غدد ماندییولار و هیپوفار نژیال اثر گذاشته و در نتیجه روی کیفیت ژله رویال اثر می گذارد.
وظایف زنبورهای کارگر
- رفتن به خارج از کندو و تهیه عسل از شیره گل‌ها
• تغذیه نوزادان
• تهیه صمغ برای پوشاندن شکاف‌ها و روزنه‌ها جهت جلوگیری از ورود نور و مواد خارجی به کندو
• تهیه آب برای ادامه حیات و نمک برای رشد نوزادان - نگهبانی و رسیدگی به وضع نوزادان و ملکه و پرستاری از آنان
• تمیز کردن کندو و تهیه هوای مورد نیاز آن
• انبار کردن اندوخته‌ها و مرمت کندو
تعدادی از کارگران در هر ساعت شیره دویست تا سیصد گل را مکیده و به کندو می‌آورند و به مامورهای حمل و نقل تحویل میدهند و آنها نیز عسل دریافت کرده را انبار میکنند. در ورودی لانه چندین زنبود پاسداری میکنند و مانع ورود حشرات بیگانه و غارتگر می‌شوند. در داخل کندو عده‌ای مأمور نظافت هستند و فضولات زنبوران نر را که کاری جز خوردن عسل ندارند از کندو بیرون می‌برند. چند زنبور هم با بال زدن پیوسته حرارت کندو را تعدیل و هوا را تهویه میکنند. پرستاران هم مواد غذایی را به نوزادان و ملکه می‌رسانند.
محافظ شاخون ملکه زنبور عسل
محافظ شاخون برای حفاظت ملکه ها قبل از تولد و به منظور جلوگیری از خراب کردن شاخون توسط ملکه های دیگر به کار می رود.محافظ شاخون عموما از جنس پلاستیک وبا توری ای فلزی با شماره مش 8 می باشد.این محافظ ها استوانه ای شکل و به طول 5-4سانتی متر و به قطر 6/0سانتی متر و از سر مسدود و از انتها باز است.شاخون را از انتها داخل محافظ می نمایند سپس شاخونها را داخل انکوباتور یا کلنی های انکوباتور تا روز تولد ملکه ها قرار می دهند.
اموزش جامع زنبورداری دانلود کتاب اموزش پرورش زنبور عسل به زبان فارسی
زنبورداری یکی از مشاغل سخت و در عین حال شیرین و جذاب است. افرادی که قصد دارند به این شغل وارد شوند قطعا زیبایی ها و مشکلات این شغل را در کنار هم خواهند دید و بهترین تصمیم را برای شروع این فعالیت اتخاذ خواهند کرد.
بهار بهترین موقع برای شروع زنبورداری است. در اواخر زمستان و اوایل بهار که هوا به تدریج گرم می شود، زنبورها فعالیت خود را آغاز می کنند و به جستجوی شهد و به خصوص گرده از کندوهای خود خارج می شوند. از طرفی بهار فصل خرید و فروش کندو است.
زنبوردار مبتدی که علاقه به حرفه زنبورداری دارد باید حداقل ۲ کندو و حداکثر ۶ کندو کار خود را شروع نماید. هیچ وقت کار زنبورداری را با یک کندو شروع نکنید چرا که در صورت نیاز به کمک، از شما کاری ساخته نیست و احتمال این که ملکه از بین برود وجود دارد و زنبوردار را هم از کار زنبورداری دلسرد می نماید.
در موقع خرید کندو حتما دقت کنید که کندو ملکه خصوصا ملکه جوان داشته باشد. بیمار نبوده و دارای جمعیت قوی باشد. داشتن بیش از یک کندو به زنبوردار این امکان را می دهد که در صورت نیاز به کلنی های دیگر کمک نماید.
منبع : www.free-ebooks.net