اسکوپ سنگ نما با مفتول

مصالح ساختمانی که خاصیت مکندگی صفر یا حداقلی داشته باشند ، به خوبی آب ملات را به خود جذب نمی کنند و درنتیجه اتصال کافی با ملات برقرار نمی شود . از جمله این مصالح سنگ است . سنگ نسبت به آجر قدرت مکش کمتری دارد ( به دلیل جذب آب کمتر ) ، به همین خاطر چسبندگی کمتری با ملات داشته و به مرور زمان با خشک شدن ملات ، این چسبندگی ( بین ملات و سنگ) کمتر می شود و احتمال رها شدن سنگ بیشتر می شود . مساله دیگر تکان های وارد بر ساختمان بر اثر زلزله است که موجب افتادن سنگ خواهد شد . به همین خاطر برای کاهش چنین مشکلاتی از اسکوپ سنگ نما استفاده می شود .

نکته : در میان انواع سنگ ، هم جذب آب بیشتری دارند و هم متخلخل هستند بنابراین ملات سیمانی را به خوبی به خود جذب می کنند . با این حال بسته به شرایط ، برخی از نماکاران به جهت حفظ ایمنی کارشان ترجیح  به اجرای اسکوپ سنگ تراورتن می دهند .

اسکوپ سنگ چیست و چه کاربردی دارد؟

برای پایداری بیشتر هنگام زلزله و اطمینان از عدم سقوط سنگ هایی که در تراز قائم به کار می روند ، سنگ را به کمک ابزارهای فلزی و ضدزنگ که اسکوپ سنگ نامیده می شوند ، به دیوار متصل می کنند . در اغلب موارد هم ، این اسکوپ ها را به میلگرد درون دیوار متصل می کنند تا ایمنی کار را بالابرند .

اسکوپ سنگ می تواند به صورت تر ( ملات سیمانی ) یا خشک ( خشکه چینی یا همان نصب خشک نما ) انجام شود . عموما واژه ی اسکوپ را برای مهار  می شناسند اما درست آن است که برای کار شده در مدارس ، بیمارستان و … هم استفاده شود . زیرا بر اثر کوچکترین لرزش ، احتمال افتادن سنگ و خطر آفرین بودن آن زیاد است .

سرامیک نیز همچون سنگ ، اسکوپ می شود . با این تفاوت که اسکوپ های سرامیکی کوچک ترند . برای اتصالشان نیز به وسیله ابزار تیز و برنده پشت سرامیک را خراش داده و بااستفاده از چسب ، اسکوپ ها را به سرامیک می چسبانند . بعد از خشک شدن چسب ها ، سرامیک آماده کار شدن است .

دستور کار اسکوپ نما

برحسب آنکه محل نصب سنگ در کدام بخش از دیوار باشد و چه نوع دیواری داشته باشیم ، شیوه اسکوپ کمی فرق می کند . مثلا در دیوار آجری ، باید مدتی از زمان اتمام دیوارکشی گذشته باشد . در غیر اینصورت به دلیل نشست دیوارها ، احتمال افتادن سنگ وجود دارد .بعد از گذراندن این زمان ، سنگ را به کمک اسکوپ هایی که در هرزه ملات های دیوار محکم کرده اند ، به دیوار وصل کرده و در نهایت فضای بین دیوار و پشت سنگ را از دوغاب سیمانی پر می کنند .

موضوع نشست برای ساختمان های فلزی و بتن آرمه تقریبا ناچیز و امکان نصب سنگ هنگام اجرای کار فراهم است . در این موارد می بایست از قلاب های فلزی ( ساخته شده از فولاد ضدزنگ یا برنج ) استفاده کرد .

طریقه نصب اسکوپ های سنگ به دلیل تنوعشان، کمی متفاوت است که در ادامه سعی کردیم به آن بپردازیم :

انواع اسکوپ سنگ نما

لقمه گذاری ( استفاده از سنگ های مستطیلی )

روشی راحت و ارزان ، اما غیر ایمن . در این روش چند تکه سنگ مستطیلی را به کمک چسب به پشت سنگ می چسبانند . بعد سنگ را در محل مورد نظر قرار داده و فضای مابین دیوار و پشت سنگ را از دوغاب سیمانی پر میکنند . این طریقه ی اسکوپ کردن فاقد ایمنی لازم است به همین خاطر کمتر کسی به سراغ آن می رود .

اسکوپ کششی

از دیگر روش های اسکوپ سنگ ، اسکوپ کششی است که با استفاده از زبانه ، مهره و یک میله به سنگ متصل می شود . برای استفاده از این اسکوپ باید دو شیار ( با زاویه ی حدود 30 درجه ) به موازات هم و درفاصله ای کمتر از طول میله اسکوپ ایجاد کرد . سپس زبانه ها را در شیار قرار داده و میله را از میان این 2زبانه عبور داد و در نهایت با مهره ها پشت میله را بست و محکم کرد . برای سنگی به طول یک متر و نیم همین یک عدد اسکوپ کافی است .

اسکوپ سنگ نما با مفتول

در این روش به کمک فرز شیار هایی در دو سر سنگ ( نزدیک لبه ها ) ایجاد می کنند . سپس سیم های گالوانیزه به قطر 2 میلی متر را به صورت ضربدری از شیارها عبور می دهند و در نهایت دوغاب پشت سنگ ریخته می شود و سیم ها را نیز دربرمیگیرد . بدین ترتیب اتصال محکم تری برقرار می شود .

نکته 1 : درمیان سنگ و سیم لقمه های کوچکی از سنگ قرار می دهند تا سیم ها ، بهتر در دوغاب قرار گیرند .

نکته 2 : برای شیارزنی روی سنگ می توان از فرز دستی یا دستگاه های مخصوص شیار زدن استفاده کرد .

اسکوپ دوپایه و سه پایه

اسکوپ هایی که دو و سه بالچه ( یا همان پایه ) دارند و توسط چسب به پشت سنگ چسبانده می شوند .اسکوپ های دوپایه را می بایست به صورت عمودی چسباند تا مانع نفوذ دوغاب به قسمت های پایین نشود . در اسکوپ سه پایه نیز باید در سنگ یک شیار ایجاد نمود و داخل آن را چسب زد و بالجه سوم را درون این شیار چسباند .

اسکوپ Z

قطعه ای شبیه به حرف Z که استفاده از آن برای نصب سنگ به صورت عمودی رایج است . برای کاربرد اسکوپ Z تنها به ایجاد یک شیار نیاز است .

اسکوپ سنگ پروانه ای

از جمله اسکوپ های محبوب و پرکاربرد ، اسکوپ پروانه ای است . برای شیار نیز باید فرز را به صورت زاویه دار به پشت سنگ قرار داد تا شیاری با زاویه 45 درجه ایجاد شود . این اسکوپ ها در سایزهای کوچک ، متوسط و بزرگ و از ورق های آهنی ، گالوانیزه و آهن آبکاری گالوانیزه ساخته می شوند . البته نوع آلومینیم هم تولید می شود که نسبت به سایرین گران قیمت تر است . ( جنس های مصرفی برای تمامی اسکوپ ها یکی است و ضد زنگ بودن آن اهمیت دارد )

استفاده از چسب سنگ های اپوکسی ، روشی ایمن اما آسان تر از اسکوپ سنگ نما !

روش های فوق که مدت هاست در میان نماکاران رواج دارد ، به نحوی موجب تثبیت سنگ به دیوار می شوند . اما روشی راحت تر از اسکوپ و حتی ایمن تر وجود دارد و آن  هستند .کار با این چسب بسیار راحت است و دیگر نیازی به فرزکاری و ایجاد شیار ، چسباندن اسکوپ و دوغاب کاری و… نیست . حتی نگران ترک برداشتن سنگ یا شکسته سنگ هم نخواهید بود .

تنها با استفاده از چندلقمه درپشت سنگ ( که مجموعا معادل تنها 10 درصد مساحت سنگ است  ) ، می توان اتصالی محکم و ماندگار درهر شرایطی داشت . فرمول ساختاری چسب های مگاپوکسی بقدری قوی است که علاوه بر تحمل وزن بسیار ، مناسب استفاده در سردترین و گرم ترین مناطق نیز هست  . حتی درصورت حریق نیز چسبندگی خود را از دست نمی دهد . استفاده از  موجب حذف ملات سیمانی می شود که این یکی از بزرگترین مزیت های آن به شمار می رود . چراکه باراضافی و سنگینی که در اثر استفاده از ملات به ساختمان وارد می شود را تا حدود زیادی کم می کند . از طرفی دیگر با ایجاد فضای خالی میان سنگ و بدنه زیری موجب به دام افتادن هوا و عایق شدن ساختمان می شود وبدین ترتیب به کاهش مصرف انرژی و حفظ تعادل دمای ساختمان کمک می کند . این چسب ها راندمان کار را بالا میبرندآیا می‌دانید اسکوپ سنگ چیست ؟ برای جلوگیری از سقوط سنگ‌های نصب شده روی دیوار و فیکس کردنشان باید این متریال را را اصطلاحا اسکوپ کرد که این کار به وسیله ابزار مخصوصی انجام می‌شود. آیا با انواع روش اسکوپ سنگ آشنایی دارید؟ اسکوپ کردن سنگ به روش پروانه‌ ای به چه شکل است؟ قیمت اسکوپ سنگ نما چقدر است؟ در این مقاله با ما همراه باشد تا به پاسخ تمام سوالات خود در مورد سنگ اسکوپ برسید.

اسکوپ سنگ چیست

همانطر که در مقاله اشاره کردیم، متریال‌های ساختمانی متخلخل مثل تراورتن با سوراخ‌هایی که در پشت خود دارند، باعث می‌شوند تا درگیری مناسبی بین ملات و این متریال به وجود بیاید و به خوبی روی دیوار بچسبد.

اما در مقابل، متریال‌هایی که هیچگونه تخلخلی در سطح خود ندارند (مثل گرانیت‌ها) پس از گذشت چند وقت، در اثر تابش آفتاب، نفوذ آب باران یا شرایط دیگر از روی دیوار شل شده و می‌افتد، علاوه بر این که نمای دیوار خراب می‌شود، خطرات جانی هم برای عابرانی که از زیر آن دیوار عبور می‌کنند، دارد.

اما راه حل جلوگیری از سقوط این سنگ‌ها چیست؟

یکی از بهترین و ایمن‌ترین روش‌ها اسکوپ کردن است (طبق نشریه 714 هر 0.2 متر مربع از سنگ نما باید مهار شود) که برای جلوگیری از شل شدن و سقوط سنگ‌های نصب شده روی دیوار و همچنین پایداری آن‌ها در حین زلزله، از این مهار مناسب برای فیکس کردنشان استفاده می‌شود.

فیلم اسکوپ سنگ 

پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مقاله ابتدا فیلم اسکوپ سنگ را مشاهده کنید تا دید بهتری نسب به اسکوپ سنگ و نحوه اجرای آن به دست آورید.

انواع روش و نحوه اجرای اسکوپ سنگ

با انجام آزمون‌ و خطاهای فراوان برای محکم نگه داشتن و فیکس کردن سنگ‌های دیوار در جای خود، استادان این حوزه به چند روش متداول این کار را انجام می‌دهند که در ادامه بررسیشان خواهیم کرد.

نقطه اشتراک روش‌هایی که در ادامه توضیح خواهیم داد این است که تمامی این اسکوپ‌ها باید از جنس گالوانیزه باشند تا هنگام نصب با آب ملات ماسه و سیمان واکنش نشان نداده و زنگ نزند.

اسکوپ سنگ با سیم مفتول

یکی از بهترین روش‌ها برای فیکس کردن سنگ بادبر  استفاده از سیم مفتول هست.

برای اجرای این روش ابتدا باید دو طرف سنگ را شیار ایجاد کرده، سپس سیم را از بین این دو شیار به صورت ضربدری رد کرده و گره زد تا در هنگام قرار گرفتن آن روی ملات ماسه و سیمان، بین ملات و سیم مفتول درگیری ایجاد شده و این متریال محکم در جای خودش فیکس گردد.

مناسب‌ترین قطر سیم مفتول برای این روش، معمولا بین 1/5 تا 2 میلی‌متر بوده و در صورت استفاده از سیم‌هایی با قطر کمتر باید به صورت چند لایه از آن‌ها استفاده کرد.

همچنین توصیه می‌شود سیم مفتول را در محل اتصال دو سر آن، به اندازه 15 سانتی متر بیشتر باقی بگذارید و سپس ببرید تا اسکوپ به میزان کافی با ملات پشت آن درگیر شود. 

یک راه دیگر برای این که مطمئن شوید که سیم مفتول به طور کامل داخل ملات نما قرار گرفته و چسبندگی مناسبی بین سنگ و دیوار نما ایجاد می‌شود این است که قطعه‌ای از سنگ نما را بین سیم مفتول و پشت سنگ قرار دهیم تا مطمئن شویم سیم اسکوپ با ملات درگیر خواهد شد.

این روش در کنار ایمنی بالایی که دارد، هزینه بالایی هم داشته و به همین خاطر کاربرد کمتری نسبت به سایر روش‌ها دارد.

سوالی که ممکن است برایتان پیش بیاید این است که برای اسکوپ سنگ چگونه باید پشت آن‌ها شیار ایجاد کرد؟

در پاسخ باید بگوییم بهترین روش برای ایجاد شیار بر روی این متریال، استفاده از دستگاه فرز است. دستگاه‌های فرز دارای تیغه بسیار نازکی هستند که موجب عدم آسیب به متریال می‌شوند.

اسکوپ سنگ به روش لقمه گذاری

معمولا از این روش برای نصب و فیکس کردن سنگ نمای ساختمان استفاده می‌کنند به طوری که، ابتدا باید پشت سنگ را برش داده سپس لقمه فلزی (مثلا 10 سانتی متر نبشی شماره 4) را به وسیله چسب مخصوص در قسمتی که برش خورده متصل کنیم.

حالا وقتی سنگ روی ملات ماسه و سیمان قرار بگیرد، بین ملات و اسکوپ درگیری ایجاد شده و این متریال محکم در جای خودش نگه داشته می‌شود.

اسکوپ سنگ به روش دو پایه

یکی دیگر از روش‌های اسکوپ سنگ نما، روش دو پایه است.

دلیل نام گذاری این روش به خاطر این است که این قطعه دارای دوباله بوده که به وسیله چسب مخصوص به پشت سنگ نما متصل می‌شود.

نکته مهم برای اجرای اسکوپ‌های دو پایه در پشت سنگ نما این است که آن‌ها را باید به طور عمودی بچسبانید. زیرا بعد از این مرحله باید دوغاب به بخش‌های پایینی نفوذ کند و اگر این اسکوپ‌ها به صورت افقی چسبانده شوند دوغاب به بخش‌های پایینی راه پیدا نخواهد کرد.

اسکوپ سنگ به روش سه پایه

در این روش همانند روش اسکوپ دو پایه، قطعات گالوانیزه به صورت عمودی در پشت سنگ چسبانده می‌شوند تا دوغاب به بخش‌های پایینی نفوذ کند.

 اما نکته قابل توجه این است که تفاوت اسکوپ سه پایه با دو پایه در تعداد پایه‌ها و نحوه نصب پایه سوم است.

در این روش برای نصب پایه سوم باید به وسیله ابزار مخصوص یک شیار در سنگ ایجاد کرده و بعد از چسب زدن در آن، پایه سوم را درون شیار قرار داد. 

این روش نسبت به روش دو پایه هزینه بیشتری دارد اما قابل اطمینان‌تر هم هست.

اسکوپ سنگ به روش پروانه‌ ای

به کار بردن این روش در پروسه نصب متریال نما باعث می‌شود تا دوغاب به اطراف اسکوپ نفوذ کرده و موجب چسبیدن آن بر روی سطح نما شود.

برای نصب اسکوپ پروانه‌ ای در پشت سنگ، ابتدا باید همانند روش دو پایه یا سه پایه، شیاری در آن ایجاد شود. بهترین زاویه برای ایجاد شیار زاویه ۴۵ درجه است.

اسکوپ سنگ به روش Z

اسکوپ Z نیز یکی از پرکاربردترین روش‌ها بوده که برای اجرای آن باید قطعه‌ای مانند حرف Z در پشت سنگ نما نصب شود.

برای نصب این قطعه به پشت سنگ باید مانند روش‌های قبلی، شیاری در سنگ ایجاد شود و بعد از قرار دادن و چسباندن اسکوپ در شیار، اقدام به نصب آن‌ها بر روی سطح ساختمان کرد.

اسکوپ با پیچ و رولپلاک

شاید تا به حال دیده باشید که تعدادی از سنگ‌های نمای یک ساختمانی لق شده و یا افتاده باشد. همانطور که در این مقاله هم اشاره کردیم برای جلوگیری از این اتفاق باید حتما سنگ‌ها را اسکوپ کرد.

اما  آیا اسکوپ کردن سنگ فقط قبل از اجرای آن‌ها امکان پذیر است؟

در پاسخ باید بگوییم اگر سنگ را قبل از نصب و اجرای آن اسکوپ نکرده باشند، می‌توان آن را با دریل سوراخ و توسط پیچ و رولپلاک آن‌ها را اسکوپ کرده و مانع از سقوط آن‌ها شد.

نکته‌ای که در اینجا وجود دارد این است که برای ردیف اول سنگ نما حتما باید از نبشی در زیر آن استفاده شود تا وزن آن بر روی نبشی انتقال داده شده و نبشی این نیرو را به سازه منتقل کند. 

اسکوپ سنگ به روش کششی 

این روش در واقع همان اسکوپ پروانه‌ای یا  Z است، با این تفاوت که هر دو قطعه اسکوپ مقابل هم با یک قطعه پیچ یا مفتول بلند به یکدیگر وصل شده و امکان جدا شدن این قطعات از یکدیگر وجود ندارد.

از لحاظ ایمنی و مقاومت بالا، این روش بسیار عالی بوده، اما متاسفانه با توجه به زمانبر بودن و هزینه بیشتر اجرای آن نسبت به سایر روش‌ها، در پروژه‌های کمتری استفاده می‌شود. 

اسکوپ سنگ به روش دندان موشی

اگر سنگ نما در قطعات کوچکی تولید شده و امکان اجرای اسکوپ سیمی به صورت طولی روی آن وجود نداشته باشد، می‌توان از این روش برای فیکس کردن و محکم نگه داشتن آن‌ها در جای خودشان استفاده کرد. این روش خصوصا در نماهای رومی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قیمت اسکوپ سنگ نما

همانطور که در این مقاله توضیح دادیم برای اسکوپ سنگ نما روش‌های مختلفی وجود دارد اما به طور معمول استفاده از روش پروانه‌ای بیشتر از سایر روش‌ها کاربرد دارد چرا که علاوه بر داشتن ایمنی بالا قیمت مقرون به صرفه ‌تری هم دارد.

علاوه بر آن توصیه می‌شود حتما برای اسکوپ سنگ قبل از اجرا و نصب آن اقدام کنید. چرا که اگر بعد از اجرا بخواهید این متریال را با استفاده از پیچ و رولپلاک در جای خودش فیکس کنید، علاوه بر این که هزینه بیشتر هم متحمل می‌شوید ظاهر زیبای آن را هم از بین خواهید برد و دیگر نمای ساختمانتان جلوه سابق را نخواهد داشت.

در انتها باید بگوییم برای آشنایی بیشتر با انواع سنگ‌ها حتما به مقاله سر بزنید تا هزینه و معایب هر کدام از سنگ‌ها را بتوانید با یک دیگر مقایسه کنید.