کبالت بی‌رنگ چیست؟
ماده شتاب دهنده یا کاتالیزور که در رزین پلی استر به کار برده میشود، یک نوع جوهر رنگ و مایعی بنفش رنگی است که از ترکیبات کبالت ساخته میشود. از جمله تأثیرات اساسی این ماده شیمیایی بر رزین پلی استر آن است که زمان بستن و یا سفت شدن رزین را می‌تواند به جلو اندازد. با سفت شدن سریع، رزین به رنگ قرمز متمایل به زرد درمی‌آید.کبالت بی رنگ با اضافه شدن در رزین یا رنگ اپوکسی، تغییر رنگ بسیار کمتری نسبت به کبالت معمولی دارد و برای کارهایی که شفافیت بسیار لازم است استفاده می شود. خشک کن سطحی و یک اکسیدکننده بسیارقوی است و معمولا به همراه خشک کن های کمکی استفاده می شود.
ویژگی‌های کبالت بی‌رنگ
- سبب تسریع سفت شدن و خشک شدن رزین پلی استر شده
- باعث تولید حرارت در حین آماده سازی آن میشود
- باعث بهبود بخشی در خواص مکانیکی رزین های پلی استر شده
- از حباب زدایی رزین جلوگیری میکند
- در حین پخت رزین مانع از به وجود آمدن ترک های ریز در رزین پلی استر میشود
- باعث تولید رزین با ضخامت بالا مناسب برای ریخته‌گری میشود.
کاربرد کبالت بی‌رنگ
- شتاب بخشی به سرعت فرایند پلیمرازاسیون در رزین پلی استر
- ایجاد حرارت در حین سفت شدن و بستن رزین
- صنایع رنگ و رزین
- ریخته گری
- جوهر
- FRP
روش مصرف کبالت بی‌رنگ
به ازاء هر کیلو گرم رزین پلی استر :
بین 2 الی 3 گرم کبالت اضافه کنید
در صورت نیاز افزودنی های رزین (تیتان ، کربنات , انواع رنگ و …) اضافه کنید
بین 8 الی 10 گرم پراکساید اضافه شود
دقت کنید که نسبت اختلاط گفته شده، یک نسبت ثابت نیست و شما میتوانید با توجه به زمان مورد نیاز
پخت، مقدار آنها را کم یا زیاد نمایید.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی کبالت بی‌رنگ
- حالت فیزیکی: مایع ویسکوز.
- رنگ: بنفش.
- مقدار مصرف:
- عمر نگهداری: یک سال.
شرایط نگهداری از کبالت بی‌رنگ
- درب ظرف را پس از استفاده ببندید.
- در محیط سرپوشیده و دور از تابش مستقیم آفتاب، دمای بالا و یخ زدگی نگهداری کنید.
- امکان نگهداری تا 12 ماه.
نکات ایمنی در خصوص کبالت بی‌رنگ
- از تماس با چشم، دهان، پوست و مواد غذایی پرهیز شود، در صورت تماس بلافاصله با آب سرد بشویید.
- اگر به طور اتفاقی بلعیده شد، اقدامات پزشکی نیاز است.
- از ماسک، دستکش و اتاق مجهز به تهویه استفاده نمایید و یا در فضای آزاد از مواد شتاب دهنده استفاده کنید.
- اگر مواد با دست تماس برقرارکردند، بلافاصله دست‌ها را با آب و صابون بشویید.
- اگر چنانچه در چشم پاشیده شد، فوراً با آب ولرم چشم را به مدت پانزده دقیقه شستشو دهید
- این ماده تولید گرما و حرارت کرده و مشتعل میباشد. معمولاً از بطری‌ها و یا دبه‌های کدر که نور را از خود عبور نمی‌دهند برای نگهداری مواد شیمیایی نظیر ماده شتاب دهنده و کاتالیزورها استفاده میشود
- از کار با مواد شتاب دهنده در زیر نور خورشید جدا بپرهیزید. بهتر آن است که کار با رزین و مواد شیمیایی شتاب دهنده در محیط‌های آزمایشگاهی انجام شود.
- پراکساید و کبالت به صورت مستقیم روی هم اضافه نشود
- ترکیب کبالت با هاردنر یا اسید پلی استر باعث انفجار می شود و گاز سمی تولید می کند.
- به هیچ وجه اسید و کبالت را بصورت مستقیم با هم ترکیب نکنید.
کبالت بی‌رنگ
برای تولید یک قطعه بی رنگ نیاز است علاوه بر طراحی و تولید یک رزین بی رنگ، کبالت مصرفی آن نیز از نوع بی رنگ باشد
تفاوت اصلی رزین پلی استر و رزین اپوکسی
اپوکسی نوعی پلیمر مقاوم در برابر حرارت است که دارای خواص مکانیکی و مقاومت منحصر به فرد میباشد. لغت اپوکسی گاهی برای اشاره به محصول نهایی و یا هر یک از اجزای ضروری درون رزین اپوکسی استفاده میشود؛ همچنین باید اشاره داشت که اپوکسی نام محاوره ای اپوکسید است.
رزین اپوکسی که با نام پولی اپوکسید هم شناخته میشود، گونه ای از پیش پلیمرها و پلیمرهای واکنشی است. میتوانید رزین اپوکسی مورد نظر خود را از فروشگاه های آنلاین اپوکسی کار خریداری کنید.
رزین اپوکسی چیست؟
در شیمی پلیمر و علم مواد، رزین یک ماده جامد و چسبناک گیاهی یا مصنوعی است که معمولا قابل تبدیل به پلیمر میباشد. رزین ها معمولا مخلوطی از ترکیبات آلی هستند. بیان تفاوت های میان اپوکسی و رزین چندان ساده نیست. ساده ترین روش متمایز کردن این دو از هم آشنایی پیدا کردن با کاربردهای خاص هر کدام است. سه نوع رزین مختلف در بازار موجود هستند که شما میتوانید هر یک را با ویژگی ها و کاربردهای خاص آنها تشخیص دهید. این سه نوع رزین: رزین پلی استر، رزین قالب گیری و رزین روکش اپوکسی میباشند.
رزین پلی استر چیست؟
رزین پلی استر در ابتدا به شکل مایعی است به غلظت مربا، ولی وقتی با هاردنر مخلوط می گردد. پس از مدتی حرارت آن بالا می رود و به حالت ژله در می آید. و سپس سخت و محکم می گردد.
هنگام سفت شدن پلی استر، مولکول ها به هم نزدیک شده و مقداری از محلول نیز تبخیر می گردد. در نتیجه، حجم پلی استر بعد از بستن اندکی کاهش می یابد.
پلی استر مایع، بوی زننده ای دارد و اگر روزانه مقدار کمی از آن مصرف شود کم ضرر است. ولی بیش تر از این مقدار را باید در اتاقی که تهویه می شود انجام داد.
رزین پلی استر باید درجای خنک و تاریک نگهداری شود. عمر رزین در صورتی که مرغوب باشد، به دوازده ماه می رسد. می توان انواع رنگ های پودری را با رزین پلی استر مخلوط نمود تا به صورت رنگین در آید.
رزین پلی استر چگونه سخت میشود؟
میزان هاردنر در رزین پلی استر:
با کم و زیاد کردن هاردنر، می توان زمان سفت شدن را تنظیم نمود. قانون کلی میزان هاردنر در رزین پلی استر های شفاف، ۲ درصد است. رزین پلی استر در لایه های نازک خیلی به کندی سفت می شود و قسمت بالای آن به حالت چسبنده باقی می ماند. در این موارد، باید مقدار هاردنر را به ۴ درصد رساند. اگر ضخامت پلی استر زیاد باشد، احتمال ترک خوردگی پیش می آید که در این مورد، باید میزان هاردنر را یک درصد انتخاب نمود.
وقتی که قالب پلاستیکی است و نسبت به حرارت حساس می باشد نیز باید میزان هاردنر را کاهش داد. اگر مقدار هاردنر از ۴ درصد تجاوز کند، باعث می شود پلی استر خیلی ترد و شکننده شود. برای این که پلی استر حالت قابل انعطافی داشته باشد، بایستی میزان هاردنر را یک درصد گرفت.
ماده شتاب دهنده در رزین پلی استر (کاتالیزور):
ماده شتاب دهنده، مایعی است به رنگ بنفش که از ترکیبات کبالت است. مقدار ماده شتاب دهنده در رنگ و زمان بستن پلی استر تاثیر می گذارد. بسیاری از شتاب دهنده ها زمان سفت شدن را به جلو می اندازند و باعث می شوند پلی استر میل به زردی یا قرمزی پیدا کند. ماده شتاب هنده پلی استر در ایجاد حرارت به هنگام بستن نیز تاثیر می گذارد. وقتی ماده شتاب دهنده بیشتر باشد، به دلیل تسریع عمل پلیمریزاسیون، حرارت بیشتری تولید می گردد.
برای آماده کردن پلی استر اول ماده شتاب دهنده را در آن می ریزیم و خوب به هم می زنیم و سپس ماده ی هاردنر را به آن می افزاییم. باید بسیار دقت داشت که هیچ گاه شتاب دهنده و هاردنر را همزمان با هم مخلوط نکرد، زیرا واکنش نشان داده و تولید گرمای زیاد و در نهایت آتش سوزی و یا انفجار می کند.
زمان کیور شدن (بستن) پلی استر:
زمان بستن پلی استر به مقدار ماده شتاب دهنده و مقدار ماده هاردنر و دمای هوای اتاق بستگی دارد. زمان بستن پلی استر شفاف، طولانی تر از زمان بستن پلی استر غیر شفاف است. درجه حرارت پایین در اتاق باعث می شود عمل بستن به تعویق بیفتد. اگر درجه حرارت اتاق زیر ۱۵ درجه سانتی گراد باشد، در پلی استر شفاف عمل سفت شدن صورت نمی گیرد. در این صورت گفته می شود که پلی استر منجمد شده است. ولی پلی استر غیر شفاف در حرارت بالای ۱۲ درجه می تواند سفت شود.
لایه های نازک پلی استر برای سفت شدن به مدت طولانی تری نیاز دارند. پلی استر بعد از بستن، تا چندین روز به سخت شدن ادامه می دهد. بنابراین باید برای صاف کاری آن بعد از چند روز که از قالب بیرون آمد اقدام نمود. مدت بستن پلی استر را می توان با قرار دادن مجسمه در فر آشپزخانه در حرارت ۵۰ تا ۸۰ درجه به نیم ساعت رساند.
تفاوت رزین اپوکسی و رزین پلی استر
- رزین پلی استر از رزین اپوکسی ارزانتر است.
- از این رزین معمولا در صنایع دریایی مانند ساخت قایق استفاده میشود.
- این رزین مناسب قالب گیری سپرها و ناودان ها و تعمیر بخش های پلاستیکی است.
- رزین پلی استر بوی زننده دارد ولی اپوکسی اگر استاندارد باشد بوی خاصی ندارد.
- رزین پلی استر کاهش حجم دارد ولی رزین اپوکسی اگر حلال نداشته باشد کاهش حجم نخواهد داشت.
- رزین اپوکسی در تحمل فشارهای فیزیکی بسیار قوی تر از پلی استر عمل میکند.
- رزین اپوکسی پس از خشک شدن شفاف و براق است و حس شیشه میدهد ولی رزین پلی استر حالت پلاستیک دارد.
- قدرت چسبندگی اپوکسی به سطوح (چوب، سنگ، فلز و …) بسیار بیشتر از رزین پلی استر است.
تفاوت اپوکسی و پلی یورتان؟
برای مطالعه تفاوت پلی اورتان و رزین اپوکسی هم حتماً این مقاله را مطالعه کنید: تفاوت اصلی اپوکسی و پلی یورتان ؟! پلی اورتان پایه آب و روغن چیست؟
عدم رعایت این نکات برای کسب و کارتان مرگ‌بار است! با دقت بخوانید
دوستانی که میخواهند گردنبند و گوشواره های رزینی تولید کنند حتماً باید از رزین اپوکسی مخصوص زیورآلات استفاده کنند و به هیچ عنوان از رزین پلی استر استفاده نکنند. رزین پلی استر مقاومت بسیار پایینی در برابر ضربه و فشارهای بیرونی دارد.
از طرف دیگر کسانی که میخواهند میز رزینی بسازند به هیچ عنوان نباید ریسک استفاده از پلی استر را به دلیل قیمت پایین بپذیرند! این اشتباه مرگ بار خواهد بود و کسب و کارتان را به خطر می اندازد. میز رزینی ساخته شده با پلی استر مقاومت بسیار پایینی دارد و در برابر فشارهای بیرونی سریعاً خم شده و از چوب جدا میشود.
از طرف دیگر قدرت چسبندگی بسیار کم پلی استر به چوب باعث میشود که میزهای ساخته شده با این رزین مقاومت بسیار پایینی داشته باشد.