آفساید چیست؟ و مختصر در مورد آن
کلمه آفساید (به انگلیسی: Offside) به معنی خارج از جای تعیین شده می باشد. آفساید قانونی در ورزش فوتبال است. بر اساس این قانون بازیکنی که در موقعیت آفساید قرار دارد حق مشارکت فعال در بازی را ندارد. بازیکنی در موقعیت آفساید است که در هنگام زدن ضربه توپ توسط هم تیمیش هم جلوتر از توپ و هم جلوتر از بازیکن ماقبل آخر تیم حریف به دروازه حریف نزدیکتر باشد. از آن جا که دروازهبان معمولا نزدیکترین بازیکن هر تیم به دروازه خودی است، موقعیت آفساید معمولاً به معنای جلوتر بودن مهاجم از آخرین مدافع تیم حریف تعریف است. در صورت تخطی از این قانون خطای آفساید اعلام شده و توپ در مالکیت تیم حریف قرار داده میشود.
وجود قانون آفساید از تمرکز بازیکنان در جلوی دروازه حریف جلوگیری کرده چون هیچ بازیکنی نمیتواند در نزدیکی دروازه حریف ایستاده و با صبر کردن برای توپ شانسی برای گل زدن داشته باشد و امکان ارسال پاسهای بلند به نزدیکی دروازه حریف هم محدود میشود. به این ترتیب مدافعان نیز میتوانند از دروازه خودی فاصله بگیرند و در جریان بازی مشارکت بیشتری داشته باشند. همه جای بدن جزو افساید محسوب میشود و هیچ محدودیتی ندارد. جهت دریافت نتایج زنده ورزشی کلیک کند.
تاریخچه آفساید
ریشه آفساید به مسابقات فوتبال مدارس خصوصی انگلیس در سده نوزدهم میرسد. معمولا این قانون در آن دوران سختگیرانه تر از آفساید در حال حاضر اعمال میشد به طوریکه در برخی مسابقات هر بازیکنی که جلوتر از توپ قرار داشته باشد «آف هیز ساید» (off his side) محسوب میشد و در نتیجه بازیکنان عملاً نبایستی بین توپ و دروازه حریف قرار میگرفتند که مشابه قانون فعلی offside در راگبی است.
در نقطه مقابل در قوانین فوتبال شفیلد که بینسالهای ۱۸۵۷ تا ۱۸۷۷ در شهر شفیلد اجرا میشد و باشگاه فوتبال شفیلد بر اساس آن تأسیس شد، قانون آفساید وجود نداشت و در نتیجه تعدادی از بازیکنان معروف به «تمامکننده» بهطور دائم در نزدیکی دروازه حریف میایستادند.
با پیشرفت فوتبال در دهه ۱۸۶۰ و ۱۸۷۰ این قانون به مهمترین اختلاف باشگاههای فوتبال تبدیل شده بود. باشگاه شفیلد از تمامکنندههای خود چشمپوشی کرده و آفساید را پذیرفته بود اما به این شکل که حداقل یک بازیکن مدافع بایستی بین مهاجم و دروازه قرار داشته باشد. اتحادیه فوتبال انگلیس هم نظریه باشگاه کمبریج مبنی بر این که حداقل چهار بازیکن مدافع بایستی بین توپ و دروازه باشند را تلطیف کرده و آن را به حداقل سه بازیکن کاهش داد. در نهایت شفیلدیها هم قانون اتحادیه فوتبال را پذیرفتند و «قاعده سه بازیکن» به قانون رسمی آفساید تا سال ۱۹۲۵ تبدیل شد.
کاهش قانون سه مدافع به دو مدافع در سال ۱۹۲۵ اتفاق افتاد و به افزایشی ناگهانی در تعداد گلهای مسابقات انجامید به طوریکه تعداد گلهای مسابقات لیگ فوتبال انگلیس در فصل ۶–۱۹۲۵ به ۶۳۷۳ گل در ۱۸۴۸ بازی افزایش یافت در حالیکه در فصل قبل این رقم ۴۷۰۰ گل برای همین تعداد بازی بود. در فصل ۸۸–۱۹۸۷ قانون آزمایشی جدید وضع شد که در آن در هنگام ضربات آزاد آفسایدی وجود نداشت.
قانون offside موفق نبود چون بازیکنان تیم مهاجم میتوانستند در هنگام ضربه در محوطه جریمه جمع میشدند یا حتی چند بازیکن در مقابل دروازهبان حریف میایستادند. در سال ۱۹۹۰ این قانون فوتبال دوباره اصلاح شد به این صورت که اگر بازیکن مهاجم مساوی با بازیکن ماقبل آخر تیم مدافع باشد در حالت آفساید قرار ندارد، این تغییر که آخرین تغییر در این قانون فوتبال تا به امروز است، پیرو تلاش گردانندگان فوتبال برای هجومیتر شدن مسابقات و جریان سریعتر بازی صورت گرفت.
قوانین آفساید در فوتبال
❍ بازیکن حریف مهاجم در زمین حریف باشد.
❍ بازیکن مهاجم از بازیکن اخر یا دفاع آخر نزدیک تر به دوازه باشد.
❍ بازیکن مهاجم به هر شکلی در بازی درگیر باشد. یعنی در دید دروازبان یا کار مدافع حریف را برای مهاجمی خودی مداخله کرده باشد.
❍ این خطا وقتی اعلام می شود که مهاجم توپ را صاحب شود و یا از دستیابی بازیکن حریف به توپ جلوگیری کند.
❍ تمامی قوانین زمانی است که بازیکن از میانه رد شده باشد و در نیمه زمین حریف قرار گرفته باشد.
❍ کمک داور برای اعلام این خطا اقدام می کند که در این صورت در جایی که خطای آفساید رخ داده است می ایستد و پرچم خود را بالا می برد، و تا زمانی که داور وسط سوت نزد و اعلام نکند بازی در جریان خواهد بود.
چگونه در فوتبال قانون آفساید را درک کنیم؟
ا وجود اینکه قانون آفساید به عنوان قانون شماره ۱۱ یکی از کوتاهترین قوانین هفده گانه فوتبال است اما درک اینکه واقعا آفساید در فوتبال به چه معناست میتواند بسیاری از افراد را دچار سردرگمی کند. در یک بازی فوتبال امکان دارد بارها فیلم تکرار یک صحنه آفساید پخش شود چون درک این قانون به مراتب نیاز به دقت بیشتری دارد. این قانون به زمان بچههای مدرسهای دوره آموزش متوسطه در قرن ۱۹ میلادی برمیگردد؛
جایی که لازم بود قانونی وضع شود تا بچههایی که در کنار دروازه حریف منتظر یک پاس میماندند را به جریان فوتبال برگرداند تا از وضعیت آزاد خود سواستفاده نکنند. از آن زمان تاکنون برای تنظیم سرعت بازی این قانون چندین بار دستخوش تغییرات شده است اما هدف اصلی از وضع آن همان دلیل فوق است. اخیرا فیفا در سال ۲۰۰۵ این قانون را یک بار دیگر بهبود بخشیده است. در هر صورت لازم است هر فردی که کوچکترین اهمیتی به فوتبال میدهد از قانون مهمی به نام قانون آفساید در فوتبال مطلع شود پس با وان بال همراه شوید.
از این آموزش میتوانید برای کودکان هم استفاده کنید. در صورتی که میخواهید فرزند خود یا کودکی را به یک فوتبالیست بزرگ تبدیل نمایید، مطلب چگونه از کودک خود یک فوتبالیست حرفه ای بسازیم میتواند به شما کمک بزرگی کند.
درک قانون آفساید در فوتبال (آفساید یعنی چه؟)
آفساید تنها در نیمه زمین حریف معنا دارد
در ادامه اینکه آفساید یعنی چی ابتدا قبل از هر چیز باید بگوییم که آفساید تنها در نیمه زمین تیم حریف معنا پیدا میکند. بازیکن خودی در شرایطی مشمول قانون آفساید است که در زمین تیم حریف باشد؛ نیمهای که دروازه تیم حریف در آن قرار دارد. یادتان نرود که هدف از وضع قانون آفساید جلوگیری از سواستفاده مهاجمان است.
اگر شما به عنوان یک مهاجم در زمین حریف قرار دارید نباید سر، سینه یا پاهای شما جلوتر از مدافعین حریف قرار بگیرد چون در صورت دریافت پاس در شرایط آفساید قرار خواهید گرفت. دست یا بازو شامل این قانون نخواهد بود. به طور کلی هر عضوی از بدن که بتوان با آن به صورت قانونی گل زد شامل قانون آفساید خواهد شد.
جایگاه قرارگیری توپ نسبت به مهاجم مهم است
بازیکن مهاجم تنها در شرایطی میتواند در موقعیت آفساید باشد که بین توپ و دروازه قرار گیرد.
دو مدافع تیم حریف را زیر نظر بگیرید
در فوتبال، دروازهبان هم یک مدافع به حساب میآید. مهاجم تا زمانی که دو مدافع در راستای او یا جلوتر از او قرار گرفته باشند در شرایط آفساید نخواهد بود اما وجود یک مدافع یا عدم وجود مدافعین تیم حریف، مهاجم را در شرایط آفساید قرار میدهد.
معمولا دروازهبان یکی از دو مدافع ذکر شده در بالا خواهد بود و نزدیکترین مدافع به دروازه به حساب میآید اما شاید در برخی شرایط چنین نباشد. در هر صورت این بند هر دو مدافعی از تیم حریف را شامل میشود.
تنها در زمان رها شدن توپ از پا به آفساید دقت کنید
در صورتی که مهاجمی در جایگاه آفساید قرار داشته باشد داور خطایی اعلام نمیکند. زمانی مکان قرارگیری مهاجم از نظر داور اهمیت پیدا میکند که یکی از همتیمیهای او توپ را لمس کند؛ لازم نیست که هر زمانی به قانون آفساید توجه داشته باشیم. تنها به هنگام لمس یکی از همتیمیها جایگاه مهاجم اهمیت پیدا میکند.
به همین دلیل است که مهاجمین تنها تا قبل از رها شدن توپ از پای همتیمی به آفساید اهمیت میدهند و پس از آن دیگر کسی به موقعیت آفساید توجه نمیکند. دلیل این مورد واضح است چون پس از رها شدن توپ از پای همتیمی دیگر قوانین آفساید از بین رفته و مهاجمی میتواند پشت مدافعین حریف توپ را کنترل کند.
داور هر موقعیت آفسایدی را خطا نمیگیرد
داور مسابقه تنها در صورتی اعلام خطای آفساید میکند که بازیکن قرار گرفته در موقعیت آفساید به نوعی درگیر جریان بازی باشد یا از جایگاه آفساید خود سودی ببرد. همچنین درست پس از در اختیار گرفتن کامل توپ از جانب حریف، قانون آفساید از بین رفته و مهاجم میتواند دوباره وارد جریان بازی شود بدون اینکه داور آفسایدش را بگیرد. در ادامه تعدادی از موقعیتهای آفساید آمده است:
- دریافت پاس در موقعیت آفساید
- توپ ناشی از ضربه یکی از همتیمیها پس از برخورد با بازیکن حریف جلوی پای یک بازیکن قرار گرفته در موقعیت آفساید بیافتد.
- بازیکن حاضر در شرایط آفساید جلوی کار مدافع حریف را بگیرد.
- یکی از همتیمیها به سمت دروازه شوت بزند و مهاجمی که در موقعیت آفساید است منتظر برگشت توپ یا به اصطلاح ریباند باشد.
به داورهای بازی توجه کنید
به هنگام تماشای یک مسابقه فوتبال اگر موقعیتی مشکوک به آفساید را دیدید به کمک داور توجه کنید در صورتی که آفساید باشد وی از پرچم خود استفاده کرده و آن را رو به بالا میگیرد. البته فراموش نکنید که تصمیم نهایی را داور اصلی یعنی داور وسط میگیرد. در صورتی که داور وسط با کمک داور خود موافق باشد دست خود را به نشانه خطای آفساید بالا گرفته و یک ضربه آزاد غیر مستقیم به تیم مدافع میدهد اما در شرایطی که با کمک خود موافق نباشد به پرچم او توجهی نکرده و بازی ادامه خواهد یافت.
در شرایطی که داور وسط با نظر کمک داور همنظر باشد کمک داور پرچم بالاگرفته خود را در جهت بازیکنی که در موقعیت آفساید قرار گرفته تنظیم میکند. طبق اصول ذکر شده در قوانین فوتبال، در صورتی که بازیکن قرار گرفته در آفساید نسبت به کمک داور در آن طرف زمین باشد کمک داور پرچم خود را تا ۴۵ درجه پایین میآورد. اگر بازیکن در وسط باشد تا ۹۰ درجه و اگر در نزدیکی کمک داور باشد تا ۱۳۵ درجه پرچم خود را پایین میآورد.
درک خطای آفساید
خطای آفساید یک ضربه آزاد غیر مستقیم در اختیار تیم مدافع قرار میدهد. توپ دقیقا در جای بازیکنی که مرتکب خطای آفساید شده قرار میگیرد و تیم خطاکار باید فاصلهای حدود ۱۰ متر با توپ را رعایت نماید.
- اگر خطای آفساید در داخل محوطه تیم مدافع انجام شده باشد، مهاجمین تیم مهاجم باید بیرون از محوطه جریمه بایستند.
- اگر آفساید در داخل محوطه دروازه انجام گرفته باشد، تیم مدافع از هر جایی در داخل محوطه دروازه میتواند بازی را مجددا از سر بگیرد.
استثناهای خطای آفساید
یکی از مهمترین استثناهای آفساید زمانی است که بازیکن مهاجم توپ را روی یک پرتاب اوت، کرنر یا شروع مجدد دروازهبان دریافت کند؛ این شرایط نمیتواند شامل قانون آفساید باشد حتی اگر تمام موارد بالا درباره وی صادق باشد. در چنین وضعیتی قانون آفساید به صورت کامل از بین میرود چون توپ از خارج زمین به داخل بازگردانده شده است.
لمس توپ با در اختیار گرفتن آن متفاوت است
هنگامی که تیم مدافع توپ را در اختیار میگیرد مهاجمان تیم مهاجم از بند آفساید رها شده و دوباره میتوانند وارد جریان بازی شوند. هر چند که در این مورد تعدادی استثنا هم وجود دارد که تنها داور مسابقه قادر به گرفتن تصمیم نهایی در مورد آنها است.
در صورتی که یکی از مدافعین تیم مدافع توپ را به صورت تصادفی دور کند و یا با توپ برخوردی داشته باشد، مهاجمین تیم مهاجم که در وضعیت آفساید هستند هنوز هم در شرایط آفساید خواهند بود و نمیتوانند برای تصاحب توپ اقدام نمایند. این کار مدافع تنها یک دفع توپ غریزی است اما باز هم همه چیز به نظر داور برمیگردد.
اگر مدافع برای دفاع از دروازه بین توپ و دروازه قرار گیرد یا به عبارتی مانع ورود توپ به دروازه شود، باز هم یک واکنش غریزی به حساب میآید و مهاجمین حاضر در وضعیت آفساید نمیتوانند برای گرفتن توپ وارد عمل شوند.
دو مورد بالا تنها مربوط به لمس توپ بود اما در صورتی که مدافعین تیم مدافع توپ را در اختیار کامل خود بگیرند همه چیز به حالت عادی خود برگشته و مهاجمان تیم مهاجم میتوانند تلاش خود برای گرفتن توپ را شروع نمایند. البته شرط این مورد فاصله داشتن مهاحم با مدافع است و اگر از فاصله نزدیک باشد مهاجم باید مدافع را رها کرده و منتظر یک فرصت دیگر باشد.
آفساید در کمین تمامی مهاجمان است
مهاجمی که در شرایط آفساید قرار دارد حتی اگر به دنبال تصاحب توپ هم نباشد باز هم میتواند به دلیل ایجاد اختلال در دید دروازهبان یا اقدام مدافع مرتکب خطای آفساید شود. یکی از خصوصیات بارز مهاجمین داشتن ضربات شوت قوی است. در صورتی که با این قضیه مشکل دارید، مطلب چگونه در فوتبال یک شوت محکم بزنیم قطعا میتواند کمک حال شما باشد.
گرفتن ژست یا داد و فریاد و سایر حرکات از سوی مهاجم حاضر در موقعیت آفساید نمیتواند موجب گرفتن آفساید شود. البته این حرکات ممکن است با کارتهای رنگی از سوی داور جریمه در پی داشته باشد.
منبع: flashscore.com