کلاف پیچیده انتخابات عراق؛ در مواقع خطر بغداد جز تهران کسی را ندارد

مهسا مژدهی: اختلافات بر سر انتخابات عراق همچنان ادامه دارد. برخی گروه‌های سیاسی از جمله جنبش‌های شیعی، سازمان‌دهندگان را به تقلب متهم می‌کنند و مقتدی صدر که حامیانش بیشترین آرا را به دست آورده‌اند، نامزد نخست‌وزیری است. انتظار می رود مانند دفعات قبل، نخست وزیر از ائتلافی از جناح ها تشکیل شود.

در ترندونی درباره این انتخابات با امیر موسوی کارشناس مسائل عراق گفت و گو کرده ایم:

آیا مقتدی صدر می تواند جایگاه های کسب شده را حفظ کند؟ اخیرا شاهد فعالیت مخالفان این نتایج بوده ایم. آیا می توانند کلمه ای در مورد احتمال تقلب یا دخالت در انتخابات بگویند؟

در حال حاضر اکثر رای دهندگان با آقای صدر هستند. به عبارت دیگر، او هفتاد و سه کرسی به دست آورد، اما اکثر ائتلاف همچنان طرفدار مالک و ائتلاف قوانین هستند. ائتلاف هایی که قرار است با اهل سنت تشکیل شود نیز شب گذشته انجام شد. یعنی با الحلبوسی و حنیف خنجر ادغام شدند. مکان های کردی نیز در حال اتحاد و اتحاد هستند و در نهایت این دو به ائتلاف بزرگ شیعیان می پیوندند. باید دید با گروه صدر ادغام خواهند شد یا مالکی. در نهایت، حداقل 167 رأی لازم است تا یک گروه اکثریت، نخست وزیر را معرفی کند. نامه ای به رئیس مجلس اهل سنت بنویسید و رئیس جمهور را برای تعیین وزیر راهنمایی کنید.

بر سر تفسیر قانون اساسی اختلاف نظر وجود دارد. برخی می گویند گروهی که اکثریت را در سر دارد باید دولت تشکیل دهد. برخی می گویند پس از انتخاب نمایندگان در مجلس باید ائتلافی تشکیل شود و نخست وزیر تعیین شود. آنها با یکدیگر اختلاف دارند. در دو دوره اخیر دیوان عالی کشور در مورد گروه دوم رای داد. اکنون باید بررسی کنیم که آیا همین نظر در این مدت صدق می کند یا خیر. در صورت امکان به نفع آقای مالک است و اگر نه صدرا پیروز می شود.

تا اینجا درگیری سیاسی و خیابانی بودن. صدر با حمایت ایالات متحده و سازمان ملل متحد به عنوان برنده انتخابات تایید شد. اما حامیان مالکی و حشدالشعبی در خیابان ها خواستار محاسبه مجدد محاسبات هستند. زیرا سروری که آرا را تایید کرده در امارات بوده است و این گروه معتقد است که شمارش الکترونیکی آرا باعث تقلب شده است و نمی توان به آن اعتماد کرد.

کمیسیون مستقل انتخابات به همه اعتراضات پاسخ مثبت نداده و تا کنون بازشماری سی و سه تا چهل شهرستان را تایید کرده است. با این حال، کمیته شیعیان مصمم به بازشماری بیشتر شهرستان ها هستند. هر حوزه انتخابیه یک برگه رای به احزاب و گروه ها اختصاص می داد که نشان می داد تقلب و ناهماهنگی وجود داشته است.

در آخرین جلسه کمیته هماهنگی شیعیان شب گذشته به ریاست نوری مالکی، نتایج انتخابات رد شد. برخی می گویند انتخابات باید دوباره برگزار شود.

نکته اصلی این است که ممکن است در روابط با تهران مشکلاتی وجود داشته باشد. به ویژه صدر در مورد کشورهای خارجی اظهاراتی داشته و همچنین گفته است که از سوی غرب و برخی کشورهای منطقه حمایت می شود. پیش بینی شما از روابط عراق و ایران در صورت ابطال نشدن انتخابات چیست؟

اظهارات سادرو می گوید که او می خواهد دولت تشکیل دهد. او در مورد ایران موضع می گیرد زیرا احزاب مخالف عموما با ایران موافق هستند. رویکرد او باید روشن شود. او نامی از ایران نمی برد، اما مفسران می گویند منظور او ایران است. در عراق مداخلات زیادی وجود دارد، اما چرا از عربستان و ایالات متحده صحبت نکنیم. فعلی صدرو باید بگوید در چنین مواردی سودجویان نباید از ادعای او سوء استفاده کنند.

من فکر می کنم اگر صدر به قدرت برسد، در نهایت روابط خوبی با ایران خواهد داشت. یعنی نمیشه انجامش داد. همه می دانند که اگر عراق در خطر باشد، چیزی جز ایران ندارد. وقتی داعش وارد عراق شد و همه گروه های مذهبی را کشت، آمریکایی ها و عرب ها پشت کردند.

دولت دیگر چگونه تشکیل می شود و چه کسانی فرصت بیشتری برای تشکیل دولت دیگر دارند؟

من معتقدم که این یک ائتلاف خواهد بود. در عراق هیچ فرهنگی برای پیوستن گروه ها به مخالفان در پارلمان وجود ندارد و همه می خواهند در دولت سهم داشته باشند. زیرا هرکسی که سیاستمدار باشد و بخواهد از آن خارج شود، دچار مشکل می شود. بنابراین همه گروه ها می خواهند در دولت سهم داشته باشند.

من فکر می کنم بحث در مورد ائتلاف است. این درگیری ها بر سر این است که چه کسی بیشترین سود را دارد. صدر می خواهد نخست وزیر شود. المالکی هم همینطور است و آنها می خواهند بیشترین قدرت را به دست آورند، حتی اگر نخست وزیر نشوند. نخست وزیر باید بازیگر اجماع گروه های سیاسی باشد. اگر صدر اصرار کند، مالکی هم همین کار را خواهد کرد. این امر در صورت توافق دو طرف امکان پذیر است که برای همه قابل قبول خواهد بود. اما صدر مداخله خارجی را رد می کند. اما در نهایت آنها به جایی خواهند رسید که ایران را برای ایفای نقش میانجی نیاز خواهند داشت.

ایران تاکنون نپیوسته است و اصرار دارد که خودشان باید با آنچه توافق کرده اند به نتیجه برسند و نخست وزیر شوند.

از چهره های قابل توجه می توان به رئیس قوه قضاییه عراق، استاندار بصره، وزیر کشور فعلی و توفیق علاوی و صدر اشاره کرد. بازیگران گروه پذیرفته شده افرادی هستند که مورد مطالعه قرار می گیرند. این امید وجود دارد که دولت ائتلافی تشکیل شود. هر چه تعداد جناح ها از وضعیت کاسته شود، دولت دیرتر تشکیل می شود. ما باید ببینیم که روشنفکران عراقی چه دستاوردی دارند. توافق در عراق دشوار است. اما من فکر می کنم این در نهایت پنجمین انتخابات است و فکر می کنم آنها می توانند موفق شوند.

برخی نگران هرج و مرج و ناآرامی مشابه سال گذشته در عراق هستند. آیا امکانی وجود دارد؟

گروه های معترض، مستقل از بیرون، حامیان مقاومت هستند. کسانی که سال گذشته اعتراض کردند کشور را ویران کردند. رهبران بسیج مردمی را کشتند، برخی جاها را آتش زدند و مدارس و دانشگاه ها را تعطیل کردند. اکثر رهبران آنها اکنون در غرب مستقر هستند. آنها در انتخابات گذشته کرسی های کمی کسب کردند. گروه های مقاومت از یک هفته پیش دست به تظاهرات زدند و تاکنون درگیری لفظی با نیروهای امنیتی صورت نگرفته است. دیشب دیدیم که نیروهای امنیتی مصاحبه های خوبی انجام دادند و از تظاهرکنندگان به خاطر حمایتشان از امنیت تشکر کردند. حشدالشعبی و حامیانش خون ریختند و سختی را تجربه کردند. آنها با مردم خود همدردی می کنند.

>>> همچنین بخوانید:
مؤسسه صلح ایالات متحده: ایران به حضور فعال در عراق ادامه خواهد داد
به قدرت رسیدن مقتدی صدر برای عراق چه معنایی دارد؟
پیروزی مقتدی صدر چگونه روابط ایران و عراق را شکل می دهد؟

311312/23